Jump to content

Dünyada toplam kaç kişi ölmüştür?


Recommended Posts

Aklıma gelen garip sorulardan bir tanesini sormak istiyorum.

İnsanlığın başladığı tarihten günümüze kadar kaç insan ölmüştür? Daha doğrusu bu sayıyı nasıl hesaplarız? Tabi ki kesin bir sonuç elde etmek imkansız ama mesela %90 güven aralığında (confidence interval) rakama yaklaşmaya çalışsak nasıl yaparız.

Ben biraz düşündüğümde aşağıdaki bilgilere sahip olmam gerektiğini düşündüm.

- İnsan yaşamının başladığı tarih.

- Dünyadaki ortala nüfus artış hızı (Dönemsel olarak detay verilmeli- M.Ö 300 ile M.S 2012 artış oranları aynı değildir)

Bu datalara nasıl ulaşılır bilmiyorum yahut bu bilgiler olmadan böyle bir şey hesaplanabilir mi bunu öğrenmek istiyorum.

Mesela kendi kendime düşünürken şöyle hesaplamalar da yapıyorum;

Aşağıdaki varsayımlarımı kabul edecek olursak dünya nüfusunun sabit kalması için günümüzde her gün 250.000 kişinin ölmesi gerekiyor, Türkiye'de 2500 Kişi, İstanbul'da 667 Kişi.

Dünya Nüfusu: 7.5 Milyar

Ortalama İnsan Ömrü: 70 Yıl.

Doğum Frekansı = Ölüm Frekansı

Türkiye Nüfus= 75 Milyon

İstanbul Nüfus= 20 Milyon

Link to post
Sitelerde Paylaş

:) Teşekkür ederim ama yeterli olmadı, şu an yaşayan sayısından daha fazla ölen sayısı olduğunu bende düşünüyorum ama ne kadar çok?

10 kat, 100 kat, 1.000 kat, 1.000.000 kat ??

Tahmini olarak kaç katı? ve bu tahmini nasıl yaparız?

Link to post
Sitelerde Paylaş

cahillikler kitabında sadece dişi sivrisineklerin 45 milyar insanı yani ölmüş tüm insanların yarısını öldürdüğünü yazıyordu demek ki 100 milyar civarı insan ölmüş.

tarihinde bilgix tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

http://www.prb.org/Publications/Articles/2002/HowManyPeopleHaveEverLivedonEarth.aspx

özet geçiyorum:

107,602,707,791 tane insan doğmuş. (2011 tarihine kadar) 6 milyar 897 milyon tanesi yaşıyormuş (çalışmanın yayınlandığı 2011 tarihinde)

aradaki fark ölen insan sayısı yapıyor.

Link to post
Sitelerde Paylaş

http://www.prb.org/Publications/Articles/2002/HowManyPeopleHaveEverLivedonEarth.aspx

özet geçiyorum:

107,602,707,791 tane insan doğmuş. (2011 tarihine kadar) 6 milyar 897 milyon tanesi yaşıyormuş (çalışmanın yayınlandığı 2011 tarihinde)

aradaki fark ölen insan sayısı yapıyor.

Kaynak için teşekkür ederim EKREMAKTAŞ, makaleyi haftasonu keyifle okuyacağım. Şöyle üstün körü bir göz attım. Zannedersem bu benim için yeterli olacaktır.

Link to post
Sitelerde Paylaş

cahillikler kitabında sadece dişi sivrisineklerin 45 milyar insanı yani ölmüş tüm insanların yarısını öldürdüğünü yazıyordu demek ki 100 milyar civarı insan ölmüş.

Evet tahminin doğru teşekkürler, EKREMAKTAŞ'ın gönderdiği makaleye göre de 100 milyar civarı

Link to post
Sitelerde Paylaş

Şu ana kadar, şu anda yaşayan insan sayısı kadar insan ölmüştür. Yani 7 milyar insanın öldüğü hesaplanmıştır.

Teşekkür ederim Hacı, peki bununla ilgili bir makale, yazı, web sitesi veya hesaplama metodu var mı?

Ekremaktaş'ın makalesini biraz okudum, insanlık tarihinin M.Ö 50.000 yılında başladığını ve o tarihte nüfusun 2 kişi olduğunu söylüyor. Adem-Havva mitolojisini destekleyen bir görüş. Zannedersem evrimle çelişir.

Birde bir sorum daha olacak, ölen insan sayısının yaşayan insan sayısına eşit olması tesadüf mü?

50 sene sonra nüfus 8 milyar olsa, ölen sayısı da 8 milyar mı olacak?

Link to post
Sitelerde Paylaş

Teşekkür ederim Hacı, peki bununla ilgili bir makale, yazı, web sitesi veya hesaplama metodu var mı?

Ekremaktaş'ın makalesini biraz okudum, insanlık tarihinin M.Ö 50.000 yılında başladığını ve o tarihte nüfusun 2 kişi olduğunu söylüyor. Adem-Havva mitolojisini destekleyen bir görüş. Zannedersem evrimle çelişir.

Birde bir sorum daha olacak, ölen insan sayısının yaşayan insan sayısına eşit olması tesadüf mü?

50 sene sonra nüfus 8 milyar olsa, ölen sayısı da 8 milyar mı olacak?

Bunlar hesaplamalar belki ama kaba tahminler.

Şimdiye kadar 7 milyar insan yaşadı ise, şimdi ile gelecek arasında kaç insan yaşarsa o ilk sayıya eklenerek daha önce ölen insan sayısı bulunacak.

Şu anda 7 milyar insanın var olduğunu farzedelim. Yıl 2000 olsun.

Ölen insan sayısını 3000 yılında hesaplayalım.

Son bin yıl içinde kaç insan öldüyse onu 2000 yılında ölen insan sayısına eklerseniz, 3000 yılından daha önce kaç insanın öldüğünü bulursunuz.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Şimdi bir kere "İlk insan ne zaman yaşamıştır?" diye başlamalıyız ama ilk insan diye bir şey yok. H. sapiens sapiens'i düşünecek olursak; yani Cro magnon'u , 100.000 yıl önce piyasaya çıktıklarını ...tamam formül yazıyom amk.

İNSAN SAYISI= (Kaç yıl önce piyasaya çıkmışlar X Kaç kişilik bir grupla piyasaya çıkmışlar X Ortalama kaç çocuk doğurmuşlar ) + Günümüzde yaşayan insan sayısı... Anladın? Yok? O zaman okumaya devam et evladım:

Doğu Afrika'da evrimleşen modern insanın dünyaya yaklaşık 150 kişilik bir grupla , 100.000 yıl boyunca yayıldığını var sayalım. Ortalama insan ömrü eskiden 25-30 civarıydı. Bunun zaten önemli bir kısmı çocuklukla geçiyor. Doğurganlık katsayısını tahmin ederek her kadının hayatı boyunca sekiz çocuk doğurduğunu, bunlardan da ikisinin ortalama ömür boyu yaşadıklarını var sayarak aritmetik bilgini kullanarak hesaplayabilirsin. Bize yaşayan insan sayısı lazım; iki yaşında ölen çocuk da sayılacak, 27 yaşında ölen de diyorsan hesaplama daha da zorlaşır ama imkansız değil. Arkeoloik bulgular her gün bize bir şey öğretiyor. Yerleşik hayata geçmeden önce bulaşıcı hastalıklardan ölenlerin sayısının çok az olduğunu tahmin edebiliyoruz. O halde günümüzden 10.000 yıl öncesine kadar tatmin edici bir sayı elde edebilirsin. Ben hiç hesap yapmadan 150 milyar diyorum. İ

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • 3 weeks later...

Teşekkür ederim Hacı, peki bununla ilgili bir makale, yazı, web sitesi veya hesaplama metodu var mı?

Ekremaktaş'ın makalesini biraz okudum, insanlık tarihinin M.Ö 50.000 yılında başladığını ve o tarihte nüfusun 2 kişi olduğunu söylüyor. Adem-Havva mitolojisini destekleyen bir görüş. Zannedersem evrimle çelişir.

Birde bir sorum daha olacak, ölen insan sayısının yaşayan insan sayısına eşit olması tesadüf mü?

50 sene sonra nüfus 8 milyar olsa, ölen sayısı da 8 milyar mı olacak?

Elbette burada bir işkembesel tespit var: "insanlık tarihinin M.Ö 50.000 yılında başladığını ve o tarihte nüfusun 2 kişi olduğu"

Bunu yazan bir makale filan değil, hikaye yada masal yazmış aslında. İnsanların en az olduğu durumda, insan nüfusu 2000 kişi kadardı ve bu daralma yaklaşık 60 - 70 bin yıl önce gerçekleşti. O dönemde patlayan Toba gölü süpervolkanının bu duruma sebep olduğu iddia edilir. Bilinen, dikkat et olması gereken değil, kazıp, çıkarılıp kemiklerine bakarak bu insan denen ilk birey, 250 bin yıl kadar önce yaşadı. Kesin olarak o şahsın kemikleri 245 bin yıllık aslen.

Bu nüfusun en az olduğu sayı ve insanların ne zaman ortaya çıkmış olduğuna dair çıkarımlar, genetik yoluyla saptanıyor. Ve genetik diyor ki, insan nesli 250 bin yıl önce başladı.

Ama durum birazcık daha karışık. İnsan olmayan ama, evrimsel süreçte insana devredilip gelen ilk dişi gen, yaklaşık 500 bin yıl önce ortaya çıktı. İlk erkek ise, 400 bin yıl kadar önce. Şimdi onları insan mı sayacağız, başka şey mi gibi sorular oluyor tabi ortada.

Peki kaç kişinin öldüğüne dair en tutarlı sonucu nasıl çıkarabiliriz?

Şimdi soru şu. Bir masalcı dede demiş ya, insan 50 bin sene evvel iki kişiydi de... Yok böyle bir şey, kritik kütle denen bir şey var. Yani, türüne bağlı olarak, bir türün hayatta kalabilmesi ve neslini sürdürebilmesi için, en az belli sayıda bireyden oluşan bir nüfus ile yola çıkması gerekiyor. Yani, diyelim hiç kimse yokken, siz koskoca avustralya kıtasına bir dişi, bir erkek yollarsanız, 2-3 nesil sonra orada insan filan nesli devam edemez, yok olur gider.

Kritik kütle, bir türün hayatta olması için gereken minimum nüfus.

Bir de tavan popülasyon limiti var. Bu ise şöyle bir şey, türün özelliklerine göre, yaşadığı ekosistemde kaç birey sağ kalabilir? Basitçe bir göl düşün. Bu gölde en fazla kaç sazan yaşayabilir? bunu ortamdaki yiyecek kaynakları, yırtıcıların konumu vs. gibi bir şeyler belirler.

Bu hesabı yapabilmek için, insan neslinin üreme oranı ve insanların yaşamasına imkan veren habitatların tavan limiti değerleri bilinmelidir. Birde, her hangi bir habitatta insanların devam etmesi için, oraya glemesi gereken kritik kütle.

Bu değerler, aslen üç aşşağı, beş yukarı belli. Oturulup bu değerler üzerinden, eldeki arkeolojik buluntuları da nazara alarak bu hesap yapılabilir. Yapan var mıdır, bilmiyorum. Ve dahası bu açıdan yaklaşarak bulunmuş bir sonuç olduğunu da sanmıyorum.

Çeşitli saha araştırmalarım, şu bu derken, bir rakam söylemem mümkün. Bu da basitçe, 7 Milyarın bir kaç katı olarak terennüm edilebilir. Zira, son bir iki nesli saymazsak, dünyada kritik kütle oluşturulabilecek yer sayısı durumu ilginç bir özellik gösterir. Dünya aslen boştur. Basitçe, insan ulaşabileceği pek çok noktada yerleşememiş durumdadır. Kalan bölgelerde ise, belli kaynaklar etrafına toplanan insanların üremeleri önemli ölçüde kısılmış, yani tavan limiti uzun yıllar boyunca sabit kalmıştır.

Kısacası, insanlık çok uzun yıllar ve nesillerdir aslen çok çok daha küçük topluluklar olarak yaşamıştı. İnsan nüfusunun patlaması, aşı ve antibiyotik denen şeylerin gelişmesi ile patladı. Ki bu da son 200 yıl filan gibi bir şey demek. Bu süreçte çok çok hızlı gelişti nüfus. Ve elde iyi kötü çeşitli kayıtlar varki, 200 sene içinde nüfusun bir kat arttığı düşünülüyor. Bundan öncesi için, ölen çoktu, ama ölen insan, ölecek daha fazla insan üretemez. O nedenle sayıların farzedildiği kadar öyle yüz milyarlar filan olacağını sanmıyorum.

Bu yaklaşımla, tarihte ölen insan sayısı 20 Milyar civarındadır diyebilirim. Elbette bu sayı, yukardaki sallayan arkadaşın tahmininden daha tutarlı bir değer olmayacak. Fakat, bu işin belirlenebilir olduğunu, bunun tipik geometrik yaklaşımlarla değilde, insan yerleşimlerinin ekolojik özellikleri değerlendirilerek yapılmasının doğru yol olduğunu irdelemek gerekir diye düşünüyorum.

Peki nasıl denirse. Atıyorum, Nil deltası. Burada 100 bin insan yaşayabilir. Burada, 3000 yıl boyunca insanlar yaşamıştır. Ama 3 bin yıl boyunca, burada nüfusun sanıldığı gibi artarak gelmiş değildir. Çünkü bu delta, sadece belli sayıda insanı besleyebilir. O rakama da insan çabucak, bir kaç nesilde ulaşır. Arada kıtlık, salgın vs. derken rakam ciddi şekilde azalabilir, ama kritik kütlenin altına düşmüş olamaz. Buna göre, 3000 yıldır orada yerleşim olduğuna göre, tipik bir nesil 40 yıl olarak alınırsa 3000 / 40 = 75 nesil. Yani 75 ölüm döngüsü. Bölgenin 100 bin kişiyi besleyeceği farzedilirse, 75 x 100.000 = 7.500.000. Kabaca, Nil deltasında yaşayıp ölmüş insan sayısının 7.5 Milyon olduğu söylenebilir.

Bu hesaptaki sorun, üremeden ölen, yani bebek ölümlerinin hesaplanmasındaki zorluktur. Bu da çocuk ölüm oranları dikkate alınarak kestirilebilir. Bu 100 bin kişinin yarısı dişi olduğuna göre, bir defada 50 bin bebek olacaktır. 15 yaşında doğurmaya başlandığını farzedersek, her 4 yılda bir bebek hesabıyla, bu popülasyonda bir nesil süresince, yani 40 yılda, 10 bebek doğacağı kabul edilebilir. Elbette bölgedeki arkeolojik bulgular vs. bu değerleri daha net verecektir. Ama bu farazi değerler, bize bebek ölüm oranının 40 yılda 100.000 sağ kalıma karşı, 40 yılda 500.000 doğum şeklinde olacağını ifade eder. Bunun 400 bini, ölmüştür. Sonuçta, toplamda doğan bebek sayısı, ölen insan sayısına denk olacaktır. Bu işlevin iteratif olarak sürdürülmesi, bize daha somut olarak sayıları verebilir.

Ha, konu milat devri, öncesi filansa, 100 bin kişilik yerleşimlere denk gelmek, yani 100 bin kişiyi besleyecek bir çevre, arazi vs. bulmak pek kolay değildir. Milattan 100 yıl öncenin en büyük şehri, iskenderiye'dir ve o yıllarda nüfusu ancak bir milyon civarındadır. Buna karşın, milattan önce bin yılında en kalabalık şehir, Teb şehridir ve nüfusu 50 bin civarındadır. Milattan önce 8000 yılında ise,en büyük şehirler ancak 700 - 800 kişilik yerleşimlerdir.

Bu eğri bize şunu söyler, Taş devri öncesi, insan nüfusu aslen çok çok az olmalıdır. Belki bir kaç milyon en fazla. Bu 250 bin yıl önce insan ortaya çıktıktan, 5000 bin yıl öncesine kadar, 245 bin yıl bu seviyede devam etmiş olmalı. Bu değer, nesil bazında yaşamış insan sayısını bir kaç milyar etkiler. İnsan için asıl nüfus artışı, son ikibin yıl içinde gerçekleşmiştir. Yapılacak bir çalışmada son iki bin yıla dair istatistikler makul bir netice verebilecektir.

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...