Jump to content

İşte evrenin genişleme hızı


Recommended Posts

"Ve sema; Biz onu büyük bir kudret ile bina ettik. Ve muhakkak ki (onu) genişletici olan elbette Biziz."ZÂRİYÂT - 47

Evren, 13,8 milyar yıl önceki Büyük Patlama'dan bu yana hızla genişliyor.

Peki en başa dönelim 13,8 milyar yıl önceye. Evren "yoktu". Bir anda Big Bang gerçekleşti ve sonuç ortada.

"Evrenin genişleme hızının her 44 milyon yılda yüzde 1 arttığını ortaya çıktı.

Baryon Osilasyon Spektroskopik Araştırması'nı (BOSS) kullanan bilim adamları, evrenin genişleme hızı ile ilgili şimdiye kadarki en doğru hesaplamayı yaptıklarını açıkladı.

BOSS uluslararası bilim adamları grubu, maddenin uzaydaki dağılımının ayrıntılı haritalarını çıkararak, evrenin genişlemesini ölçmeye çalışıyor. Ölçümlerle, kozmik genişlemeye neden olan "karanlık enerji"nin gizeminin çözülmesi amaçlanıyor.

İngiltere'nin Portsmouth Üniversitesi'nden Matthew Pieri, "Bu şimdiye kadar yapılan en kesin ölçüm. Araştırma, evrenin 10 milyar yıl öncesine oranla çok daha hızlı genişlediğini kanıtlıyor. Aslında genişleme hızı, bizim beklediğimizden daha yavaş. Bu da evrenin bizim düşündüğümüzden daha farklı olduğunu, karanlık enerjinin sabit olmadığını, zamana, mekana ya da başka bir fiziksel parametreye göre değiştiğini göstermektedir" dedi.

Evren, 13,8 milyar yıl önceki Büyük Patlama'dan bu yana hızla genişliyor. BOSS grubu, genişleme hızının ilk birkaç milyar yıl boyunca yerçekiminin etkisiyle yavaş olduğunu, 6 milyar yıl önce ise evrenin karanlık enerjinin etkisiyle hızla genişlemeye başladığını savunuyor.

Grup, evrenin genişleme hızını bulmak için birbirinden bağımsız iki ölçüm yapıyor. İlkinde son derece parlak olan yıldızsı gökcisimlerinin dağılımının haritası çıkarılıyor. İkinci ölçümde ise bu gökcisimlerinden yayılan ışık, hidrojen gazı bulutlarının konumlarının belirlenmesi için kullanılıyor.

New Mexico'da kurulu 2,5 metrelik bir teleskobu kullanan BOSS grubu, 140 bin yıldızsı gökcisminin ışığını kullanarak Büyük Patlama'dan birkaç milyar yıl sonraki evrende hidrojen gazı bulutlarının dağılımının haritasını çıkardı.

Gözle görülmeyen karanlık maddenin varlığı, etrafındaki cisimler üzerindeki çekim gücüyle bilinirken karanlık enerjinin varlığı ise etrafındaki cisimleri üzerindeki itme gücüyle tanınıyor.

Evrenin yüzde 68,3'ünün insanlık için büyük bir gizem olan karanlık enerjiden, yüzde 26,8'inin karanlık maddeden ve sadece yüzde 4,9'unun de insanoğlunun bildiği tür maddelerden oluştuğu sanılıyor.

Karanlık enerjinin varlığıyla ilgili çalışma, 2011'de Saul Perlmutter, Brian Schmidt ve Adam Riess'a Nobel ödülü getirmişti. Perlmutter, Schmidt ve Riess, ''Süpernova'' adı verilen yıldız patlamalarını izleyerek, evrenin sürekli genişlediğini keşfetmişti. " http://www.trthaber.com/haber/bilim-teknik/iste-evrenin-genisleme-hizi-123588.html

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • İleti 62
  • Created
  • Son yanıt

Top Posters In This Topic

Peki genişleme hızının artması konusunda bir fikriniz varmıdır :)

Bişey genişliyorsa zaman geçtikçe kütle çekimi etkisiyle genişleme hızının yavaşlaması gerekir.Belli bir süre sonunda kütle çekimi galip gelip tekrar içeri çökmesi de gerekir.

Evrenin genişleme hızı tam tersi artıyor.

Varmı bir fikriniz ??

Link to post
Sitelerde Paylaş

Peki genişleme hızının artması konusunda bir fikriniz varmıdır :)

Bişey genişliyorsa zaman geçtikçe kütle çekimi etkisiyle genişleme hızının yavaşlaması gerekir.Belli bir süre sonunda kütle çekimi galip gelip tekrar içeri çökmesi de gerekir.

Evrenin genişleme hızı tam tersi artıyor.

Varmı bir fikriniz ??

Tabiki var. Hem de ayetle birlikte.

"O gün, kitapların yazılı sayfalarını dürer gibi semayı düreceğiz. Onu ilk defa halketmeye başladığımız gibi (eski durumuna) iade edeceğiz (geri döndüreceğiz). Bizim üzerimizde bir vaaddir. Muhakkak ki (bunu) yapacak olan, Biziz." ENBİYÂ - 104

Mutlaka içine çökecektir evren, belki de kıyamet budur..

Link to post
Sitelerde Paylaş

Tabiki var. Hem de ayetle birlikte.

"O gün, kitapların yazılı sayfalarını dürer gibi semayı düreceğiz. Onu ilk defa halketmeye başladığımız gibi (eski durumuna) iade edeceğiz (geri döndüreceğiz). Bizim üzerimizde bir vaaddir. Muhakkak ki (bunu) yapacak olan, Biziz." ENBİYÂ - 104

Mutlaka içine çökecektir evren, belki de kıyamet budur..

O zaman ayetle gerçekler çelişiyor.Çünkü genişleme hızı artıyor.Yani hiç içine çökecek gibi değil :)
Link to post
Sitelerde Paylaş

Tabiki var. Hem de ayetle birlikte.

"O gün, kitapların yazılı sayfalarını dürer gibi semayı düreceğiz. Onu ilk defa halketmeye başladığımız gibi (eski durumuna) iade edeceğiz (geri döndüreceğiz). Bizim üzerimizde bir vaaddir. Muhakkak ki (bunu) yapacak olan, Biziz." ENBİYÂ - 104

Mutlaka içine çökecektir evren, belki de kıyamet budur..

atmosfer nasıl dürülür defter gibi ? bu ancak düz bir dünyanın üzerine saydam asetattan kubbe gibi bir şey yaparsan ve sonrasında da sıkılıp bunu dürüp kaldırıp atmak istersen mümkündür....

hatta bu kubbe asetat değil de cam gibi bişiden mamul ise...GÖK DE ÇATLAR - YARILIR ve üstüne konduruduğun (hatta sim döker gibi döktüğün) yıldızlar da dökülür AŞAĞIYA....saçılırlar.....

tıpkı kuranın anlattığı gibi..... yoksa küre şeklinde olan bişeyi defter gibi DÜREMEZSİN.....ancak yoğurursun hamur gibi....

burdan da anlaşıldığı üzere dünya düzdür - gök de bu düz dünyanın üstüne oturtulmuş cam gibi kırlgan bir malzemedir....kırılıp çatladığında da üstündeki yıldızcıklar dağılmakta ve saçılmaktadır.... :)

he bu arada neden yıldızcık diyoruz onlara ? çünkü onlar küçüktürler....şeytanlara atımlık çakıl taşı gibi taneciklerdir....

Link to post
Sitelerde Paylaş

Bu Ayeti biz bu sitede yeterince tartismadik mi ? BU Ayet Evreni anlatmiyor bu Ayet Topragi ve Gökü anlatiyor.

Kurana göre Gök ve toprak birlesikti ve Allah onlari ayirdi ve arasina mesafe koydu kisaca arayi genisletti.

Bu ayete sonraki ayete bi bakalim.

48.Yeryüzünü döşedik; bakınız Biz ne güzel döşeriz.

Ondan sonrada dümdüz bir yer dösedi. Mucize olmayan ayetlere mucizeler uydurmayin.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Sayın Optimum,

Bizim müslüman arkadaşların yaptığı ilk hata budur. Bilim bir teori ortaya attığında hemen bu zaten Kuran da vardı denir. Bakın eski çevirilerde var mı bu genişletme olayı:

Elmalılı Hamdi Yazır : Bir de Semaya bakın biz onu kuvvetle bina ettik ve şübhe yok ki biz çok vüs'a malikiz.

Hasan Basri Çantay : Biz göğü kuvvetle bina etdik. Çünkü biz muhakkak ve mutlak bir (vüs'at ve) kudrete mâlikizdir.

Şaban Piriş : Göğü ellerimizle bina ettik. Çünkü biz, çok güçlüyüz.

Malik : We have built the heavens with Our hands, for We have the power to do so.

Tabii ki bilim ilerledikçe insanların ayetleri anlama biçimi de değişiyor ama şunu da bilmeniz gerekir. Peygamber zamanından veri bu ayet böyle anlaşılıyormuş. Ayrıca ayetin sizin inanmak istediğiniz versiyonunda dahi "evren," demez. Gök der. O dönemdeki insanların anladığı kadarıyla gök olan gökyüzü yani.

İkinci hata ise şu: Teorinin sadece bir kısmıyla ilgilenmek. Bu teorinin temeline göre, ilk başta bir hiçlik yoktu. Yani yok, yoktu. Yoktan var etme yoktu. Sadece büyük bir enerji vardı ve bu hep vardı, sadece form değiştirerek kütleleri oluşturdu vs... Bilime göre hiçbir madde veya enerji yoktan var edilemez veya varken yok edilemez. Sadece biçim değiştirebilir.

Yani inançla bilimi bağdaştırmaya çalıştığınızda bunları göz ardı etmeyin. Teorinin sadece bir kısmını alırsanız, bilmeden de olsa inancınıza ters şeylere destek verdiğinizi fark edemezsiniz.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Semanın evren olması ayrı bir güldürü unsuru iken, bir de dürüleceğinin söylenmesine ne denir?

Muhammed gökyüzünü bir yüzey sanmaktadır. Zaten tasvirleri de bu yöndedir. Bu yüzden üzerine gece örter, gündüz örter.

Koca koca adamlar şu zırvalara kılıf bulmak için bilimsel arşivleri tarıyorlar da buna rağmen zerre yontulmuyorlar, ne yazık.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Çelişen bir durum yok.

Evren ''Bugün'' Çökebilir Mi? Fizikçiler Riskin Her Zamankinden Fazla Olduğunu Söylüyor!

http://evrimagaci.org/fotograf/35/5280

Verdiğin linkteki yazıyı okudum,güzel...

Sadece şu dikkatimi çekti,verdiğin link evrim sitesinde.Yani sana uygun olursa evrim sitesine de itiraz etmiyorsun sanırım...

Bizim argümanları kullanıyorsun yani :)

tarihinde sanalkabus tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Verdiğin linkteki yazıyı okudum,güzel...

Sadece şu dikkatimi çekti,verdiğin link evrim sitesinde.Yani sana uygun olursa evrim sitesine de itiraz etmiyorsun sanırım...

Bizim argümanları kullanıyorsun yani :)

Tam tersi. Sana islami kaynak sunsaydım ona göre karşılık verirdin, uydurmadır derdin. Kendi kaynağınız da böyle diyor. Bunu göstermek istedim sadece.

Evrimi zerre kadar kabul etmiyorum. Evrim Yoktur..

Link to post
Sitelerde Paylaş

Semanın evren olması ayrı bir güldürü unsuru iken, bir de dürüleceğinin söylenmesine ne denir?

Muhammed gökyüzünü bir yüzey sanmaktadır. Zaten tasvirleri de bu yöndedir. Bu yüzden üzerine gece örter, gündüz örter.

Koca koca adamlar şu zırvalara kılıf bulmak için bilimsel arşivleri tarıyorlar da buna rağmen zerre yontulmuyorlar, ne yazık.

Southern Denmark Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jens Krog şöyle diyor:

"Bir çok teori ve hesaplamalar böyle bir faz geçişini öngörüyor; ancak önceki hesaplamalarda bazı belirsizlikler oldu. Şimdi daha hassas hesaplamalar yaptık ve iki şey görüyoruz: Evet, evren muhtemelen çökecek ve çöküş ihtimali, geçmiş hesaplamaların öngördüğünün aksine daha olası. Bu faz geçişi evrenin bir yerlerinde başlayacak ve buradan yayılacak. Belki de çöküş, evrenin herhangi bir yerinde hali hazırda başlamış ve şu anda da evrenin geri kalanını içine alıyor olabilir. Belki çöküş, tam burada ve şu an itibariyle başlıyor olabilir. Belki de bundan bir milyar yıl sonra başlayacak. Bilmiyoruz.”

Link to post
Sitelerde Paylaş

Bu Ayeti biz bu sitede yeterince tartismadik mi ? BU Ayet Evreni anlatmiyor bu Ayet Topragi ve Gökü anlatiyor.

Kurana göre Gök ve toprak birlesikti ve Allah onlari ayirdi ve arasina mesafe koydu kisaca arayi genisletti.

Bu ayete sonraki ayete bi bakalim.

48.Yeryüzünü döşedik; bakınız Biz ne güzel döşeriz.

Ondan sonrada dümdüz bir yer dösedi. Mucize olmayan ayetlere mucizeler uydurmayin.

Sizin kaynağınız da bizden yana :

Southern Denmark Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jens Krog şöyle diyor:

"Bir çok teori ve hesaplamalar böyle bir faz geçişini öngörüyor; ancak önceki hesaplamalarda bazı belirsizlikler oldu. Şimdi daha hassas hesaplamalar yaptık ve iki şey görüyoruz: Evet, evren muhtemelen çökecek ve çöküş ihtimali, geçmiş hesaplamaların öngördüğünün aksine daha olası. Bu faz geçişi evrenin bir yerlerinde başlayacak ve buradan yayılacak. Belki de çöküş, evrenin herhangi bir yerinde hali hazırda başlamış ve şu anda da evrenin geri kalanını içine alıyor olabilir. Belki çöküş, tam burada ve şu an itibariyle başlıyor olabilir. Belki de bundan bir milyar yıl sonra başlayacak. Bilmiyoruz.”http://evrimagaci.org/fotograf/35/5280

Link to post
Sitelerde Paylaş

Sayın Optimum,

Bizim müslüman arkadaşların yaptığı ilk hata budur. Bilim bir teori ortaya attığında hemen bu zaten Kuran da vardı denir. Bakın eski çevirilerde var mı bu genişletme olayı:

Elmalılı Hamdi Yazır : Bir de Semaya bakın biz onu kuvvetle bina ettik ve şübhe yok ki biz çok vüs'a malikiz.

Hasan Basri Çantay : Biz göğü kuvvetle bina etdik. Çünkü biz muhakkak ve mutlak bir (vüs'at ve) kudrete mâlikizdir.

Şaban Piriş : Göğü ellerimizle bina ettik. Çünkü biz, çok güçlüyüz.

Malik : We have built the heavens with Our hands, for We have the power to do so.

Tabii ki bilim ilerledikçe insanların ayetleri anlama biçimi de değişiyor ama şunu da bilmeniz gerekir. Peygamber zamanından veri bu ayet böyle anlaşılıyormuş. Ayrıca ayetin sizin inanmak istediğiniz versiyonunda dahi "evren," demez. Gök der. O dönemdeki insanların anladığı kadarıyla gök olan gökyüzü yani.

İkinci hata ise şu: Teorinin sadece bir kısmıyla ilgilenmek. Bu teorinin temeline göre, ilk başta bir hiçlik yoktu. Yani yok, yoktu. Yoktan var etme yoktu. Sadece büyük bir enerji vardı ve bu hep vardı, sadece form değiştirerek kütleleri oluşturdu vs... Bilime göre hiçbir madde veya enerji yoktan var edilemez veya varken yok edilemez. Sadece biçim değiştirebilir.

Yani inançla bilimi bağdaştırmaya çalıştığınızda bunları göz ardı etmeyin. Teorinin sadece bir kısmını alırsanız, bilmeden de olsa inancınıza ters şeylere destek verdiğinizi fark edemezsiniz.

Sertan Bey,

Tekvir suresinin, 1 - 2 ayetlerinin meali şöyledir:

"1. Güneş dürülüp karardığında,

2. Yıldızlar dökülüp söndüğünde, "

Bu ayetler dediğiniz şekilde olmuş olsaydı farklı anlamlara gelirdi. Hepsi birbiriyle bağlantılıdır. Yıldızların dökülmesi ile evrenin dürülmesi hemen hemen yakın olaylardır.

Evrenin genişlemesi de buna paralel olarak bilimsel bulgularla netlik kazanmıştır ve ayetler günümüz insanının anlayacağı tarzda meal edilmiştir. Arapça zengin bir dildir ve Kuran da evrenseldir..

Link to post
Sitelerde Paylaş

Southern Denmark Üniversitesi’nden doktora öğrencisi Jens Krog şöyle diyor:

"Bir çok teori ve hesaplamalar böyle bir faz geçişini öngörüyor; ancak önceki hesaplamalarda bazı belirsizlikler oldu. Şimdi daha hassas hesaplamalar yaptık ve iki şey görüyoruz: Evet, evren muhtemelen çökecek ve çöküş ihtimali, geçmiş hesaplamaların öngördüğünün aksine daha olası. Bu faz geçişi evrenin bir yerlerinde başlayacak ve buradan yayılacak. Belki de çöküş, evrenin herhangi bir yerinde hali hazırda başlamış ve şu anda da evrenin geri kalanını içine alıyor olabilir. Belki çöküş, tam burada ve şu an itibariyle başlıyor olabilir. Belki de bundan bir milyar yıl sonra başlayacak. Bilmiyoruz.”

Evren'in akıbeti konusunda üretilen teorilerden bir tanesi.

Bildiğimiz pek çok şey gibi Evren'in bir sonu olması olası. Evrenin olası bir sonu olmasının kuranla veya oradaki zırvalarla ilgisi yok.

Kurandaki zırvalarda semanın dürüleceği yazıyorken boşuna teori peşinde koşmayın. Bilimsel jargonu yatak yorgan aforizmalarından ibaret olan Allah'ınızdan alim çıkartmanız çok zor.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Sertan Bey,

Tekvir suresinin, 1 - 2 ayetlerinin meali şöyledir:

"1. Güneş dürülüp karardığında,

2. Yıldızlar dökülüp söndüğünde, "

Bu ayetler dediğiniz şekilde olmuş olsaydı farklı anlamlara gelirdi. Hepsi birbiriyle bağlantılıdır. Yıldızların dökülmesi ile evrenin dürülmesi hemen hemen yakın olaylardır.

Evrenin genişlemesi de buna paralel olarak bilimsel bulgularla netlik kazanmıştır ve ayetler günümüz insanının anlayacağı tarzda meal edilmiştir. Arapça zengin bir dildir ve Kuran da evrenseldir..

Size asıl anlatmak istediğimi anlamamışsınız. Bu bilgilerde, verdiğiniz linklerde geçen bir çok bilginin temelini, yapıtaşını oluşturan şeyler bütün inançlıların imanına terstir. Siz de hala bir şeyi savunurken diğer tarafta inancınıza ters olan şeyi görmezlikten geliyorsunuz. Bu sebeple hiçbir bilim insanı bir inançlıyı ciddiye almaz: kendi inancınıza ters olanı savunuyorsunuz zira bilmeden. Kendinizle, imanınızla söylemeniz çelişiyor.

Eğer söylediğiniz evren genişlemesi teorisini kabul ediyorsanız, enerjinin kütleleri oluşturduğunu, evrende hiçbir şeyin yoktan var olmadığını kabul etmeniz gerekiyor, zira bu big bang teorisinin temelinde bu var. Bilmem anlatabildim mi? (Bu çok daha ayrıntılı aslında)

Link to post
Sitelerde Paylaş

Semanın evren olması ayrı bir güldürü unsuru iken, bir de dürüleceğinin söylenmesine ne denir?

Muhammed gökyüzünü bir yüzey sanmaktadır. Zaten tasvirleri de bu yöndedir. Bu yüzden üzerine gece örter, gündüz örter.

Koca koca adamlar şu zırvalara kılıf bulmak için bilimsel arşivleri tarıyorlar da buna rağmen zerre yontulmuyorlar, ne yazık.

Bu konuda ilginç olarak, bu "rulo durer gibi" göklerin durmek fikri tam aksine gerçek bir astrofizik fenomeni animsatmakta. Nitekim, Kuran gökte görunen yildizlari dunya gögu diye anip, 7 (arapça çok sayida anlaminda) göklerden söz ederek, çiplak gözle görunmeyen milyarlarca samanyolu gibi semalarin varligini öngörmekteydi...

Oysa, galaksiler önce S typy, yildizlariyla zaman ilerledikçe, tipki rulolar gibi eliptik bir sekle dönusmekteler... Hatta yakin galaksiler birbirleriyle yaklasarak tipki rulolar gibi adeta durulmekteler.

1728390440.jpg

http://zupimages.net/up/2/1246598153.bmp

tarihinde Levia tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Burada anahtar kelime "mûsi". Bu sözcüğün, ayette inşa edilen bir şeyi geniş geniş inşa etme anlamı taşıdığı çok açık. Öyle belli genişlikte inşa edilmiş bir şeyi daha da genişletme anlamında olmadığı besbelli. Bu kelimeden mucize filan çıkması iddiası son derece komik.

Galaksiler ise kesinlikle dürülmezler. :D Bu saçma iddia hepsinden de komik olmuş. Galaksilerin çoğunun sarmal bir yapısı vardır. Bunun da nedeni "dürülmeleri" :lol: filan değil, dönmeleri ve çekim kuvveti nedeniyledir. :)

Link to post
Sitelerde Paylaş

Burada anahtar kelime "mûsi". Bu sözcüğün, ayette inşa edilen bir şeyi geniş geniş inşa etme anlamı taşıdığı çok açık. Öyle belli genişlikte inşa edilmiş bir şeyi daha da genişletme anlamında olmadığı besbelli. Bu kelimeden mucize filan çıkması iddiası son derece komik.

Musi kelimesi arapça واسع kelimesinde çekilmekde : http://translate.goo...#ar/en/Ùاسع

Basdaki mim harfi ise, tipki mümin, müslim, mecnun kelimelerindeki gibi genisletenin failine isarettir.

ibn Kesir'in tefsirinde de bu böyle anlatilmaktaydi :

Allah Teâlâ dikkatleri ulvî ve süflî âlemi yaratışına çekerek şöyle buyuruyor: «Göğü gücümüzle Biz kurduk (ve onu yüksek bir tavan kıldık).» İbn Abbâs' date=' Mücâhid, Katâde, Sevrî ve birçoklan âyet-i kerî-me'deki ( (eydin=el ) kelimesini, güç ve kuvvetle tefsir etmişlerdir. «Ve muhakkak ki Biz genişleticiyiz.» [b']Onun köşe bucaklarını genişlettik[/b], di­reksiz olarak yükselttik de sonunda o şimdiki gibi yükseldi. (Ebu’l-Fida İsmail İbn Kesir, Hadislerle Kur’an-ı Kerim Tefsiri, Çağrı Yayınları: 13/7495)

Zaten bu (21:30) ayette yerle gögün bir topuzlu ignenin topuzu gibi olan dunya ile evrenin ayrilmasi ayetinden de çikarilabilinirdi... Ancak, bunda mucize aramak yanlis... Hem gögün genisligi besbelli, hem de Japonyadan Eski Misira evrenin önce bir yumurta olma miti bilinmekteydi.

tarihinde Levia tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Geniş geniş yarattık, biz geniş yaratmaya kadiriz diyor...

Dürülen :D galaksilere ne oldu? :lol: Çek bi dürüm, soğanlı! :lol:

Ya bayılıyorum bu dogmatiklerin bu saçmalamalarına. Bir kişi dogmatik mi, seyrine bakacaksın. Fıkra gibiler. Oku oku gülmekten yarıl...

tarihinde democrossian tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.


Kitap

Yazar Ateistforum'un kurucularındandır. Kitabı edinme seçenekleri için: Kitabı edinme seçenekleri

Ateizmi Anlamak
Aydın Türk
Propaganda Yayınları; / Araştırma
ISBN: 978-0-9879366-7-7


×
×
  • Yeni Oluştur...