Jump to content

bilinenin yalnisligi bilinmeyenin dogrulugu


Recommended Posts

Bilenen ile bilinmeyen arasinda hangisi daha cekici ve hangisi daha estetiktir? Yada hangisi dogru hangisi yalnistir?

Olcme; Bir kumpas ile bir civiyi olctugumuzu dusunun. 1 cm. Gercekte onun 1 cm olmadigini 0,999.. veya 1,000.. oldugunu soyleyebiliriz. Saat kac? Sorusunda saat 1:15 oldugunu goruyorsak beynimizden giden algi ile gecen surede gercekte 1:15 desekde gercekte 1:15:01 olup artik 1:15 olmayacaktir.

Bu durumda aslinda bildigimiz dedigimiz gercekler mutlak dogru olcu olmadigindan dogru degildir. Ben buna "bilinenin yalnisligi" diyorum.

Akil; dusundugumuz hayatin olaylarinda cozum arariz. Ancak bu cozum "hersey" karsisinda kaos olur. Bu sebeple sinirlayarak dogruyu buluruz. Biyolojide siniflandirma gibi. Ornegin gunes tepede ise gunduz deriz. Ama beynimiz onceden gece ve gunduz arasinda bir sinir olusturmustur. Iste bu sinir akildir.

Bilinmeyen; Siyah ile beyaz arasindaki renk nedir? Gri. Az siyah olanda cok siyah olanda nedir gri. Yada muzigin senini ac dedigimizde aslinda bilmedigimiz bir desibelde sesi acip actik deriz. Goruldugu gibi aslinda burda da aklimizin sinirinda kalanlari gri gibi dogru oldugunu goruyoruz. Buna bilinmeyenin dogrulugu diyorum.

Simdi iki kutuda bir saat olsun. Kutulardan biri acik digeri kapali. Ve kutulara birer insanin baktigi bir deney dusunelim.

Acaba Saat kac olabilir sorusunda ne yasariz? Oncelikle Acik kutuya bakanmi yoksa kapali kutuya bakanmi gece veya gunduz olmasini onemser? Tabi kapali kutuya bakan tabi cunku saati bilmesi icin sinirlama yapmalidir.

Bilineni gordum diyen aklini kullanmayacaktir. Cunku o gercegi gordugunu dusunmektedir. Ve aslinda saat 1.15 dediginde dogruyu soylemiyordur. Ve bununda farkinda degildir.

Ayni sekilde kapali kutuya bakan saat 1.15 olabilir dediginde kutu kapali kaldigi surece gercegi dogruyu soyluyordur. Cunku gunduz araliginda bir saat soylemistir.

Teistlik acisindan Tanri bir on kabuldur. Bir tumdengelimdir. Anlayisinin sig oldugu dusuncesi aslinda cokdaha derindir. Zira Tanrinin bilinemezligi ilkesi ve buna bagli akil sinirlama aslinda bilinmeyenin dogrulugudur.

Ateizm acisindan da Tanrinin olmadiginin olcusu; bilimin bunu ispatlamamis olmasidir (veya dinlerin yalnislanmis olmasidir) bu durumda bilinenin yalnisligi vardir.

Bilinenler her zaman yalnislanir.

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...