<< Previous Topic | Next Topic >> indekse geri don   DINLERIN TOPLUMSAL OLMALARININ NEDENLERI? January 20 2004 at 7:52 PM HACI  (Login omerusta) Herkesin kendine gore bir Allah ve din anlayisi vardir, degil mi? Islam'da Allah'la kul arasina hic kimse giremez, degil mi? Hic bir Musluman, bir diger Musluman'in, hatta ateistin akibetini bilemez, degil mi? Allah'a karsi herkes yalniz kendinden sorumludur, cocugundan bile degildir, degil mi? Butun bunlar dinlerin bireysel egilimler oldugunu gosteriyor. Ama dinler nedense yalniz toplumlar tarafindan pratik ediliyorlar. Her dindar kendi istedigi sekilde tapamiyor Allah'ina. Bazi kurallari, gelenek ve rituelleri izlemek zorunda birakiliyor.. Kutsal kitaplar bunu zorunlu kiliyor.. Oyleyse, dinlerin yalniz toplumlar tarafindan pratik edilmesinin bazi nedenleri olmali.. Bence bunun en buyuk nedeni bireylerin farkli dusunmesini onlemektir. Dinler farkli Allah ve rituel kavramlarini tolere edemeyecek kadar kati dogmalardir. Rituellerin bile standardize edilmesinin nedeni budur. Rituellerde belli bir olcu ve standard olmazsa, dinler hizla yozlasir ve parcalanirlar. Farkli yorumlar farkli rituellerin ortaya cikmasina neden olabilir.. Giderek degisen ritueller zamanla farkli mezheplerin turemesi ile sonlanabilir... Ritueller de degisiyor zamanla ama, cogu kere oldukca yavas bir tempo izliyor bu degisiklik. Her degisiklik yeni bir mezheple sonlanmiyor. Bazilari unutuluyor.. Digerleri her toplumda ayni derecede kabul bulmuyor, ya da modifiye edilerek pratik ediliyor. Bazi toplumlar kendi geleneklerini dinsel rituellerle kaynastiriyor. Ornegin Mevlut okuma Turk'ler icin Islam'in onemli bir ritueli oluyor. Yine de pratik edilen din hafifce degismis oluyor. Cunku ritueller degisiyor. Mevlut rituelini Arnavutlar ve bir iki Islam toplumu daha izliyor.. Musluman'larin buyuk cogunlugu bu rituelden habersiz... Ona karsi ilgisiz.. kayitsiz.. Rituelsiz din olmaz. Bireysel dinlerin olmadigi gibi. Ritueller dinin bireysellikten cikip, toplumsal olmasina neden olan uygulamalardir. Ritueller dinin en zayif noktasi olan bireysellikdeki kusurlari mukemmel bir sekilde, kapatmakta ve, yetersizlikleri kompanze etmektedirler. Ritueller dinlerin hizla yozlasmasini onleyen etkinliklerdir. Dinlerin toplumsal olarak kalmasinin nedeni rituellerdir. Dinlerin uzun omurlu olmasinin nedeni de rituellerdir. Ironik olarak, dinleri zamanla degistirecek ve sonunda ortadan kaldiracak pratik uygulamalar da ritueller olacaktir.. Sonunda din gidecektir ama, degisen ritueller kalacaktir.. Belki de Islam icin bu coktan gerceklesmistir.. Islam gitmistir ama, bazi dinsel ritueller hala surmektedir.. Benim anladigim kadariyla bu gibi forumlarda adi gecen ve reklami yapilan Islam, dunyada artik mevcut degildir! Bunu tanidigim hemen butun Musluman boyle dusunuyor. Bu durum bizim unlu "idare-i maslahat" oykusune benziyor. Adam, idare gitti ama, maslahat elimizde kaldi demis.. keh keh keh.. Iyi gunler.. Haci   Author Reply glaucoma (no login) Re: DINLERIN TOPLUMSAL OLMALARININ NEDENLERI? January 20 2004, 7:54 PM  Kýsacasý islam bitmiþ....   HACI (Login omerusta) Re: DINLERIN TOPLUMSAL OLMALARININ NEDENLERI? January 20 2004, 8:12 PM  KISISEL ALLAH (Tanri) KAVRAMI DINLER HESABINA TEHLIKELI MIDIR?... Hristiyan papazlar arada bir, pardon, ne arada biri, herzaman, Tanri’nin sizin icin kisisel bir plani vardir derler.. Ne demekse? Tanri sizi sahsen tebrik mi edecektir, yoksa bagrina mi basacaktir? Sizle ilgilenecek midir yoksa size onem mi verecektir? Aman benden uzak dursun da ne yaparsa yapsin..! Islam’da da bu terim oldukca sik kullanilir. Allah’la kulu arasinda hic bir arabulucu mevkinin olmamasi ile ovunur Islam. Hemen her Islam alimi Islam’in kisisel niteliginden ve faziletinden bahseder. Ayni egilim Yahudilikde de vardir. Oysa bu uc monoteistik din, oldukca karmasik, hiyarersik ve burokratik sistemlerden olusmuslardir. Hele Hristiyan’liktaki burokrasi ve hiyerarsi dikkatlerden kacacak gibi degildir. Islam’daki hiyerarsik burokrasi daha az belirlidir ama, vardir.. Yok degildir. Yani Allah (Tanri) ile kulu arasinda oldukca guclu ve etkili bir sistem, dindarin inanc ve dusuncelerine yon vermek uzere, stratejik yerini almistir ve beklemektedir.. Kisi tek basina evinde ise Allah veya Tanri’sina dua edebilir ama, cami, sinagog veya kiliseye gittigi an, oyunun kurallari degisir. Yep yeni bir oyun oynanmaya baslanir. Dinlerin kollektif davranisi onlari kisiler icin degil, cemiyetler icin var oldugunun en kesin gosterisidir. Dinler, ozellikle Islam, kisiler icin yoktur, toplumlar, cemiyetler, ulkeler ve insanlik icin vardir. Ama yine de kisisel Allah ve Tanri kavramlarina da yer verir dinler.. Dedigim gibi daha cok Yahudilik ve Hristiyan’lik, daha az olmakla beraber Islam, bazi durumlarda ayni kurallara uyar........ Bu kisisellik dinler hesabina iyi midir, yoksa kotu mu? Yararli midir, yoksa zararli mi? Kisisel ozgurluge buyuk deger veren Bati icin, Hristiyanligin kisisel Tanri kavrami, Hristiyanligin ulastigi, normal ve beklenen bir sonucudur.. Olagan ustu bir sey degildir. Peki Tanri kisisel olunca ortaya nasil bir tablo cikmaktadir? Allah’in (Tanri'nin) kisiyi nasil gordugu bilinmediginden, Allah’in kulunu degil, kisinin Allah’i nasil tanidigi onem kazanmaktadir. Kul Allah’i nasil taniyabilir? Bunun en kolay ve dogal sekli kisinin Allah’a bildigi bazi kisisel degerleri yansitmasidir.. Kisiye gore Allah sever, yargilar, herseyi gorur ve isitir, cezalandirir, planlar, yaratir ve yok eder. Yani bize gore Allah icimizdeki tutkularin tumunu bunyesinde barindiran bir yaraticidir. Ancak bu kisisel Allah (Tanri) din hesabina oldukca onemli bir sorumluluk ve risk olabilmektedir. Kisi gonlune, kendine gore olusturdugu bir Allah (Tanri) putunu, yerlestirir ve ona tapar. Onu ancak kendi sinirli yetenekleri olcusunde degerlendirebilir. Kendi idiosenkronizilerini, zayif ve ahlaksiz taraflarini, eksikliklerini ona yansitarak, digerlerinin paylasmadigi, hem seven, hem de nefret eden, hem bagislayan, hem de intikam almaktan cekinmeyen, bir Allah (Tanri) olusturabilir. Bu durumda kisi karsilastigi trajedilerin bir cogundan Allah’i sorumlu tutmaya baslayabilir. Deprem, firtina ve diger felaketlerden dolayi O’nu suclayabilir. Butun bunlar kisisel Allah (Tanri) kavraminin zayif ve istenmeyen taraflaridir. Kisisel Allah kavrami Islam’la tam olarak bagdasmaz. Hristiyanlik ve Yahudilikle ise, daha cok bagdasmaktadir. Yahudilik cok kucuk bir dindir. Hristiyanlik ise kitlelere yayilmis bir dev... Bu kisisel Tanri kavrami yuzunden Hristiyan’likta 20 bin mezhep ortaya cikmistir. Amerika’daki hemen her kilise nerdeyse ayri bir mezheptir.... Islam’daki mezheplerin cogu bu kisisellik yuzunden ortaya cikmamislardir. Zaten Islam'da bu kadar mezhep yoktur. Islam’in Allah’la kul arasina kimsenin girmedigini israrla iddia etmesine ragmen, kisinin Allah ile Hristiyanlik'daki kadar yakin iliskisi yoktur. Hristiyanlar nasil oluyorsa, mevcut son derece guclu dinsel burokrasilerine ragmen, Tanri ile daha yakin iliskiler kurabilmektedirler. Cunku dinleri bunu cesaretlendirmektedir. Islam’da ise mevcut sistem daha cok bir cemiyet anlayisina yonelmis oldugundan, kisisellik onemini ve gerekliligini kaybetmektedir. Islam kitlelerin, toplumlarin, ulkelerin dinidir, kisilerin degil. Haci   Sessiz Forum Ýzleyicisi (no login) . January 20 2004, 8:25 PM  Çok bilgilendirici olan bu iki yazý için teþekkürler Hacý!   Current Topic - DINLERIN TOPLUMSAL OLMALARININ NEDENLERI?   << Previous Topic | Next Topic >> indekse geri don