Değşinim surekli bir değişme değildir.Belirir belirmez jermende değişikliğe neden olur.Kalıtsal olarak bunyede yerleşir.Değşinimi ilk fark edenler Adanson(1763), ve bahçıvan Duchense(1766) fark etti.Onlar bunu,bir orman çileği bahçesindemonofil bir çiçeğin belirmesinden sonra kullandılar.Değşinimler çoğu zaman bir sebep olmaksızın ani ortaya çıkarlar.Hayvan ve bitkilerde bir çok değşinim fark edilmiştir.Bunlar deri rengi,faner iskelet,sinir sistemi ve morfoloji ile ilgili değşinimlerdir.Ornekler:Albinolar,kılsız kopekler,gergedan fareler,kastorumsu tavşan,kuyruksuz fareler,buldog kopekleri,natos sığırları lutr koyunları vb. değşinim sonunda çıkan yaratıklardır.Sirke sineğinde gözün şeklini ve rengini kılların dağılımını bacakların sayısını kanatların biçminive büyüklüğünü değiştiren 600 den fazla değşinim biliniyor.Değşinim butun bireylerde aynı tarzda ortaya çıkmaz.Belirliliği değşiktir.Belirme frekansıda kendine hastır. dğşinimler çeşitli tiplere ayrılır:
GEN DEĞŞİNİMLERİ
Bir genin kimyasal ve fiziksel yapısının değşinimidir.Bu durumda gen başat yarı başat ve çekinik olabilir.
KROMOZOM DEĞŞİNİMLERİ
Bunyesini değşikliğe ugratmadan genlerin yerini değiştirerek kromozomların yapısında değşikliğe neden olur.Kromozomların parçalanması ve kopan parçaların yeni bir düzende birleşmesi sonucu oluşan yeni kromozomda belirir.Bu tip değşiklikler sonucunda organlarda yenilemeler yerel değşiklikler yer değiştirmeler gizli yerel değşiklikler oluşur.
GENOM DEĞŞİNİMLERİ
poliploidi sonucu kromozom sayısındaki çoğalmadan ileri gelir.Diploit kromozom sayısı 2n den 3n 4n 5n 6n e kadar gidebilir.
Bazı turler hariç tabii değşinim oranları bilinmiyor.Sirke sineğinde mutantlar oranı 10-15 arasınddır.Patates böceğindeki 6000 de bir değşinen gorülür.
değşinimler genellikle kararlı ve durağandır.Boylece bazı hallerde özellikle kararsızdır.Eski hale dönüşebilir.
Tekrarlı değşinimler:Birbirine yakın turlerde beliren benzer değşinimlerdir.Ankara kedisi postuna buna ornektir.
Gudumlu Değşinimler:pnömokoklarda kolibasillerde(e.coli),dizanteri basillerinde incelenmiştir.
İNSANDA DEĞŞİNİM
nufus olcusunde ele aldıgımızda insanda değşinimfrekansı bir kuşakta kabaca 100000 de 1 dir.Değşinim bir kere ortaya cıktıktan sonra duruma göre başat veya çekinik bedensel yada cinsiyte baglı bir karekter olarak intikal eder.İnsandaki gen sayısı bilinmiyor Ama 10000 ila 50000 arasında oldugu kesinleştirilmiştir.Demekki her insanın yeni bir değşinim taşıyan zigottan bunu alma ihtimali 2 de birdir.Gerçekte bu rakamı 10 veya 0.1 ila çarpmak gerekirsede o kadar onemi yoktur.Oyle anlaşılıyor ki hepimiz birer değşinim taşıyıcıyız.(haberlerde seyrettinizmi bir rus mutant kız rontgen gibi insanların içini goruyor tedavi ediyor ben seyretmem tv ama bana biri tavisye etti hakikaten bilim adamları onnu mutant oldugunu kanıtladı)Bu değşinim çoğu zaman çkinik bir karkter olarak belirir.ancak bir çok kuşak sonra kendini ortaya cıkarabilir.Ama nufus sayısında değşinimlerin belirme frekansı daha daha buyuktur.Çeşitli etmenler değşinim frekansını artırır.Am-ER-İ -ka li bir genetikçi J.H.MULLER yaptıgı deneylerde şu yontemi kullandı
DNA dizisinin hr molekulunu tutup sokup kendini onun yerine koyacak bir molekul vardır mesela 5 bromur asitbir timin e denktir.DNA da bunun yerini tutabilir.Bu yuzden genin şifre çözümlerinde bazı yanlışlıklara neden olur.Sonunda değşinimler belirir.Bir çok bu ve benzeri madde çıkarıldı bunlar benzen turevleri katranlar azotlu materyaller.
Yazı dizisi devam edecek....Sırada karyotipler ve insanın evriminin gnetik muhendisleri tarafından çözümlenmiş halinin teknik kısımlarıyla anlatımı
ATHEOS WAS HERE!!!!
ATHEOS+
|