Malumunuz, bilim ile iştigal eden herkes karşılaştığı malumatı doğru-yanlış-şüpheli olarak üç ana başlık altında tasnif etmek zorunda.

Peki ama Bilim adamı bilgileri tasnif ederken hangi metodu izlemelidir? metodunun güvenilir olduğuna nasıl karar verebilir.

Şöyle başlayalım isterseniz,
Siz (bilim adamları) bilim yaparken Hangi metodu kullanıyorsunuz? Kullandığınız metodun prensipleri/kriterleri nelerdir?

Sanırım her bilim dalında farklı yöntemler kullanılıyor..

Ben tıpdan bahsedebilirim. Klinik tıp dallarındaki araştırmalarla ilgili metodlar, diğer bilimlerdeki yöntemlerden çok farklıdır.
Double blind method örneğin..

Kullanılan ilacın gerçek mi, yoksa placebo mu olduğunu yalnız birisi biliyor..
O da ağzını sıkı tutuyor..

HACI

Benim için kontrollü deneydir.Ama ölçme cihazlarının hassasiyeti kadar bilgi edinebilirim.

Ölçülemeyen konularda bilgi edinmek çok zor.

Hacı, ben genel planda bilim için hangi bilginin doğru hangisinin yanlış veya şüpheli olduğunu nasıl anlarız diye sormuştum. Spesifik bir örnek vermişsiniz. Verdiğiniz örnekte method kelimesi geçse de bu metodun genel düzeyde ampirik bir metod olduğunu varsayıyorum.

Bilimsel bilgi bize nasıl gelir? Soru budur?



Evet, Cebbar1 tartışmanın seyri bu istikamette devam etmeli. Tarışma, Ölçme/deney ile (ampirik) veya başka bir yolda edinilmiş/kazanılmış bilgilerin sıhhati meselesi üzerinedir.

Başka bir metod bilen varsa yazabilir.

Şimdilik ampirik metodun bize verdiği bilginin güvenilir olup olmadığını, güvenilirse bunu nasıl anladığımızı tartışalım.

Amprik metod her zaman var olacaktır...
Tıp bu güne amprik metodlarla gelmiştir.

Ama son 30 yıl içinde durum giderek değişmiştir..

Benim bahsettiğim metodu Fuzuli'nin anlamadığı veya bilmediği belli oluyor..
Ben klinik araştırma metoduna değindim..
O metod diğer bütün metodlardan farklıdır.
Amprik metod artık klinikte kullanılamaz.
Yani hasta üzerinde kullanılamaz..

Amprik metoddan her zaman yararlanabiliriz.
Ama onu artık hastalar üzerinde double blind metod olarak uygulamak zorundayız..

HACI

mezkûr metodu derinlemesine bilmiyorum, ancak bildiğim kadarıyla bu method, Ampirik ve pozitivist metod başlığı altında anılmayacak bir metod değildir. Sonuçta deneye dayalıdır. Belki alışılageldik deneysel metodlardan farklı şartları haizdir, ama bu onu ampirik saymamamız için yeterli midir? Bu metodun Ampirik metoddan farkları nelerdir?

Unutmayınız ki ampirizm teferruatlı ve tutarlı bir felsefedir aynı zamanda.

Kabaca ampirik felsefe hakkında bilgi vermek gerekirse, bu dizgenin kurucusu John Locke'dur. İnsanın Tabula Rasa (boş levha) olarak bu dünyaya geldiğini ve tüm bilgilerini burada tecrübe yoluyla kazandığını savlar. Ona göre deney dışında başka bir bilgi kaynağımız yoktur.

Şimdi, bahsettiğiniz klinik method dizgesini oluşturmuş, tüm bilim dallarına ufuk açmakta mıdır. Değilse ampirik metodun yerine neden ikame edilmektedir tarafınızdan. Bu metodu iyi bilen biri olarak bizi aydınlatın Hacı.



Kuşkusuz Ampirik metoddan her zaman faydalanabiliriz . Ancak benim söylediklerim pek anlaşılmadı galiba. Sahip olduğumuz bilgilerin yegane kaynağı deneyler midir? bütün bilgilerimizn sıhhatini ölçme, biçme süreçleri mi belirler? Mesela deneysel yoldan edindiğimiz bilgi dışında salt akılla edindiğimiz bilgiler mevcut mudur? Mevcutsa bunlara güvenebilir miyiz?

Tartışmanın tam rayına oturması için belki bu konuda daha geniş bir şeyler yazmalıyım? Yarına kalsın artık.

Sevgiler

Deney ve gözlem.
Sosyal bilimde gözlem yapılarak sonuçlara varılır.
Sayısal bilimlerde deney yapılır tutarlılık olursa sonuca gidilir.

Mesela matematikte sağlamalara başvurulurken,
Psikoloji de hastayla psikolog imtihan olur ve sorunları görüp çözmeye çalışır.