Bir Cisim Boşlukta Hareket Edebilir mi?

[alpcakir 0]

Yukardaki durumda elimizde veri olurdu, roketimizin bizi itmesi için bir şeylerin bizden ayrılması gerekiyor. Onların bizden uzaklaşmaya devam ettiğini görürdük. Anlatmak istediğini anlıyorum ama sorun roketsiz, iten ayrılan bir şeysiz böyle bir hareket tanımlayamıyorum. Bunlar olmadan bir hareket durumu tanımlanamıyor gözüküyor. Ki dönme hareketinin olup olmadığını görmek için dahi illa cismi ayırdık yeni bir referans ortaya çıkardık öyle döndüğümüzü farkettik. Einstein neye göre referans olmadan dönmenin ve hareketin olabileceğini iddia etmiş halen bu nedenle havada kalıyor bence. Böyle düşününce anlayamıyorum işte..

[alpcakir 0]

Yani ya uzay var uzayda bir A ve bundan farklı bir B noktası var bu nedenle referanssızda hareket olur diyeceğiz ya da referans olmadan hiçbir hareket olmaz diyeceğiz.

[haci 0]

Ormanda bir ağaç devrilirse ses çıkarır mı?

Referanssız hareket bu tümceyi çağrıştırıyor bana.

[anibal 0]

Referanssız hareket olmaz demek bir hayli abes. Olur, hemde bolca olur.

Sorun, hareketi referans olmadan ölçülemeyeceğidir. Basitçe, aynı hızda giden iki şeyin hareketsizliği, bir üçüncü şey için ne demektir?

Boşlukta olunması önemli değil. Olay boyutlar kavramında gizli. Bir cismin tarifi, onun konumlandığı uzaya, yani boyut sistemine göre ele alınır. Bir cismin varlığı otomatikman bir boyut(lar) varlığını ortaya koyar.

Ve bu boyutlarda, cismin koordinatları değişiyorsa, otomatikman cisim hareket ediyor olacaktır. Örneğin, uzayda cidden hiç hareket etmiyor olsa bile bir şey, zaman boyutunda koordinatı değiştiği için, gene hareket ediyor olacaktır. Ha, zaman bir boyut mudur, var mıdır, bunlar başka tartışma elbette.

Cisimlerin boyutları birlikte var etmesi, hiç bir şeyin boyutlar olmadan, saf boşlukta var olamayacağını gösterir. Cisim varsa, boyutlarda el mahkum orada olcaktır ve bu boyutlarda yer değiştirme söz konusu ise, hareket söz konusu olacaktır.

[alpcakir 0]

İyi de bigbangden önce maddenin durumu ne o zaman madde var, boyut yok, zaman yok, hareket yok. Varlık için boyut şart değil yani.

[haci 0]

İyi de bigbangden önce maddenin durumu ne o zaman madde var, boyut yok, zaman yok, hareket yok. Varlık için boyut şart değil yani.

Big Bang'den önce de hareket var.

Virtual particles doğuyor, 10^-21 saniye yaşıyor ve batıyor. Bu hareket değil mi?

[alpcakir 0]

Virtual particles için uzayın varlığı gerekli değil mi?

Uzay olmadan boşluk olmadan nasıl oluyorda doğuyor?

Boşluk değil ama yokluktan mı var oluyor?

[haci 0]

Virtual particles için uzayın varlığı gerekli değil mi?

Uzay olmadan boşluk olmadan nasıl oluyorda doğuyor?

Boşluk değil ama yokluktan mı var oluyor?

Virtual particles için uzayın varlığı gerekli elbette.

Çünkü virtual particle lardan dolayı var uzay.

Uzay yokluk değil. Varlık. Herşeyin kökeni uzaydaki geçici enerji.

Aslında belki de uzay Big Bang sırasında ortaya çıkmadı. Muhtemelen sonsuz bir boşluk olarak hep vardı.

Evreni ve evrenleri açıklamak için bazı önkabullere ihtiyacımız var.

Bu da öyle önkabullerden biri. Doğru veya yanlış olduğunu bilemeyiz. Sadece kabul etmekle yetineceğiz.

Matematikde de böyle ön kabuller var. Aksiyomlar, postülatlar var. Onların üzerine oldukça sağlam bir bilim kuruluyor matematikte.

Eksiklikleri ve kusurları var ama onları ihmal etmek mümkün.

Aynı şekilde uzay bilimlerinde de bir takım postülatlara dayanmanın bir sakıncası olmamalı.

Ve onların bizim uzay hakkındaki gözlemlerimizle uyumlu olmaları gerekir. Bütün aradığımız özellikler onların uyumlu olmasıdır.

Yüzde yüz uyum beklemiyoruz ve insan aklı için bu zaten mümkün olmayabilir.

[alpcakir 0]

Uzayın varlığı virtual particles için şartsa veya dah doğrusu virtual particles olduğu için uzay varsa bu halen bigbang öncesi için uzayın varlığının şart olduğunu göstermez. Uzay yani virtual particles bigbang ile ortaya çıkmışta olabilir öyle değil mi?

[haci 0]

Uzayın varlığı virtual particles için şartsa veya dah doğrusu virtual particles olduğu için uzay varsa bu halen bigbang öncesi için uzayın varlığının şart olduğunu göstermez. Uzay yani virtual particles bigbang ile ortaya çıkmışta olabilir öyle değil mi?

Bu önkabul için ex nihilo yaratılış diyebiliriz.

Yani yoktan yaratılış.

Bilimsel olmayan bir yaratılış.

Bunun mümkün olacağını sanmıyorum.

Kuantum fiziğine aykırı bir başlangıç.

Nasıl bir açıklama yaparsanız yapınız onun kuantum fiziği ile uyumlu olması zorunluğu var.

[anibal 0]

Virtual particles için uzayın varlığı gerekli değil mi?

Uzay olmadan boşluk olmadan nasıl oluyorda doğuyor?

Boşluk değil ama yokluktan mı var oluyor?

burada bir şeyleri karıştırıyorsun. boyut fiziksel bir fenomen değil, fiziksel bir kavramdır.

Virtual particle diye bir şey varsa, o şeyin var olduğu boyutların, malum evrenin malum -sayısı bilinmeyen- boyutlarında olması zorunda değildir. Ama o şeyde, kendi boyutlarına sahip olacaktır, bu da sadece tahminen. O şey için hareket denen bir kavramın tanımlı olabilmesi için, boyutlara sahip olması gereklidir. yoksa, o şeyin hareketinden söz edemezsin, böyle bir durum o şey için tanımsız olur.

Yani sen, virtual particles'in hareket edip etmediğini ele alıyorsan, onun boyutlarının varlığı kesin olmalıdır.

Hacı'nın bahsettiği şeyde buna işaret ediyor. Bu şeyler ortaya çıkar ve çabucak yok olur. Yani bu şeylerin varlığında en azından bir zaman boyutu vardır ve bu boyuttaki yerleri değişmektedir. O halde bu şeyler, zaman ve kendileri dışında hiç bir şey olmadığı halde, bir referans noktası olmadığı halde gene hareket halindedirler.

Big bang'tan öncesi filan demek zor. Bahsettiğim (başka topiklerde) bir noktaya geliyoruz. Big bang kavramı, kainatın geçmişinde daha yoğun ve sıcak bir halden geçtiğini söyler, ama güncel bilgilerle bu halin bir tekillik vs. olabilmesi mümkün değildir. Bu halden öncesini açıklamak mevcut bilgilerle çok zor. Bir takım hipotezler, teoriler vs. var ama, bunlar kainatın o evresi için bir kararlı model ortaya konup, o modele göre de o zamanki maddenin davranışını öngörmeye yeterli değil.

[delibekir 0]

Örneğin, uzayda cidden hiç hareket etmiyor olsa bile bir şey, zaman boyutunda koordinatı değiştiği için, gene hareket ediyor olacaktır.

Virtual particles doğuyor, 10^-21 saniye yaşıyor ve batıyor. Bu hareket değil mi?

Hareket, tanımı gereği, bir cismin pozisyonunun (uzay içindeki konumunun) zaman içinde yer değiştirmesidir (v=dx/dt). Zaman geçerken cisim "yer" değiştirmiyorsa o durumda cisime "duruyor" deriz; hareket ediyor demeyiz.

Yer değiştirme kavramı bir referansa ihtiyaç duyar. Uzayda ise mutlak bir referans yoktur. Dolayısıyla sadece cisimlerin birbirlerine göre hareketinden söz edilebilir; cismin mutlak hareketinden söz edilemez.

Basit iki soru:

1) Eğer uzayda yalnız başına bulunan bir cisim, dediğiniz gibi hareket ediyorsa, hızı nedir, kaç metre / saniye hızla gidiyor? ve bu nasıl hesaplanır?

2) Zaman boyutunda koordinat değişimi hareket ise, "durmak" nedir, tanımlar mısınız?

[anibal 0]

Hareket, tanımı gereği, bir cismin pozisyonunun (uzay içindeki konumunun) zaman içinde yer değiştirmesidir (v=dx/dt). Zaman geçerken cisim "yer" değiştirmiyorsa o durumda cisime "duruyor" deriz; hareket ediyor demeyiz.

Yer değiştirme kavramı bir referansa ihtiyaç duyar. Uzayda ise mutlak bir referans yoktur. Dolayısıyla sadece cisimlerin birbirlerine göre hareketinden söz edilebilir; cismin mutlak hareketinden söz edilemez.

Basit iki soru:

1) Eğer uzayda yalnız başına bulunan bir cisim, dediğiniz gibi hareket ediyorsa, hızı nedir, kaç metre / saniye hızla gidiyor? ve bu nasıl hesaplanır?

2) Zaman boyutunda koordinat değişimi hareket ise, "durmak" nedir, tanımlar mısınız?

Zamanın geçmemesidir. Nasıl yani dersen, olay biraz karışık.

Teorik olarak, belli bir hızın üzerine çıkarsan, zaman duracak, geçmeyecektir. Ama bu hız, ışık hızı denen bir olguya tekabül eder ve sorun temel olarak o hıza asla ulaşamayacağın, geçemeyeceğindir.

Bu yüzden de, kainat için şunu dersin: Kainatta durmak denen şey asla yoktur. Peki bunu ne zaman, nasıl dersin? Eğer zamanı bir boyut olarak kabul ediyorsan. Bugün zamanın var olmadığına dair ciddi çıkışlar var zaten.

Bahsettiğin hız dediğin kavrama iyi bakarsan, bir metre, birde saniye var. Bunlar, malum uzay boyutlarının ölçüsü zaten. metre mekanın, saniye zamanın. Peki nedir metre? Yada saniye? Fransa'daki bir metal parçasının boyunu alıp "bu metredir işte" diyorsun sadece. ama o boy, mesela hıza bağlı olarak değişiyor. Saniye için, günün 86400'de biri diyorsun ama, o da gene senin hızına göre değişiyor. Yörüngedeki GPS uydularının bir saniyesi ile senin bir saniyen farklı ve kompanze edeceğim diye çatlıyorsun.

Peki bundan nasıl bir sonuç çıkar? Zaman, mekan, boyutlar bizim algı sistemimize dair bir modelin parçaları. Hareket ise bir şeyin bu modeldeki konumuna dair bir algı meselesi. Biz algılarımızı mevcudata uydurmak zorundayız, ama mevcudatı algılarımıza uydurmaya çalışıyoruz. Asıl olay burada.

Boyut vs. kavramları, hareket kavramı, tamamen bizim algı sistemimize dair meseleler. Biz böyle algılıyoruz diye hareketi bir varlık gibi görmeye çalışırsanız, olayın içinden çıkamazsınız. Ama konuya doğru yaklaşırsanız, algı sisteminiz bu meseleyi algılayabilecek hale gelecektir.