Jump to content

Naturalizm ve materyalizm


Recommended Posts

Naturalizm ve materyalizm aynı şey midir, farklı şeyler midir? Farklıysa, birbirleriyle nasıl bir ilişki içindedirler?

Naturalizm, her şeyin doğal sebepler ve kanunlar çerçevesinde açıklanabileceğini söyleyen felsefi bakış açısıdır.

Materyalizm ise maddenin varolan tek gerçek olduğunu, maddi olmayan her şeyin (zihinsel olaylar, vs) maddeye indirgenebileceğini söyler.

Günümüzde madde deyince enerji, kuvvetler, uzayın eğriliği, vs gibi bilimsel olarak ölçülebilen herşey işin içine girdiğinden, sonuçta bu naturalizmle aynı anlama geliyormuş gibi geliyor insana. Öyleyse ikisinin neden farklı isimleri var felsefede? Yoksa bunlar aynı şeye verilen iki farklı isim midir?

İşin aslı, aralarında ince bir fark var naturalizm ile materyalizmin. Bazılarına göre bu fark o kadar önemsiz ki, es geçilebilir ve ikisi aynı şey gibi değerlendirilebilir.

Fakat pek çok başka kaynak, bu farkın altını çiziyor.

Materyalizm, gerçek anlamda varolan şeylerin sadece fiziksel ve maddi şeyler olduğunu, her türlü zihnsel ve benzeri fenomenin fiziksel nesnelerin bir özelliği olarak değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor. Yani varlığın yapısı ile ilgili bir yargıda bulunuyor. Varolan şeyler, ne tür şeylerdir sorusunu cevaplıyor.

Naturalizm ise, tüm nesnelerin, olayların, değerlerin, vs gerçek ve nedensel faktörler bağlamında, herhangi bir doğaötesi kavrama başvurmadan açıklanabileceğini söylüyor. Yani bir bakıma, açıklamalarımızda neye dayanmalıyız, açıklamalarımızın çevçevesi ne olmalıdır gibi bir soru ile ilgileniyor.

Fakat sonuçta söyledikleri şey aşağı yukarı aynı kapıya çıkıyor.

Yine de biraz daha açarsak, aradaki ince farklar biraz daha açığa çıkıyor.

Bu tür felsefi bakış açıları, sonuçta birer kabuldür. Naturalizm, herşeyin doğal süreçlerle açıklanabileceğini kabul ediyor. Mesela, bir odada yatıyoruz ve birden odanın ışığı yanıyor. Naturalist bakış açısı, burada ışığı yakan faktörün cin, peri, ya da Tanrı değil, doğal bir faktör olması gerektiğini farzediyor. Olayı incelemek için, acaba ışığı kim açtı sorusundan başlıyor. Eğer ışığı açan görünürde biri yoksa, o zaman ışığı açan bir teknik mekanizma mı var, bunu kim kurdu, vs diye incelemesine devam ediyor. Yani herhangi bir noktada doğaüstüne, ölçülüp algılanmayacak herhangi birşeye başvurmuyor. Herşeyi doğa içinde kalarak inceliyor.

Materyalizmde ise kabul biraz daha fazla. Materyalizm, özü itibariyle naturalist. Dolayısıyla, açıklamalarda doğal sebeplere dayanıyor ve her şeyin doğal sebeplere indirgenebileceği kabulünü yapıyor.

Ama materyalizm aynı zamanda, maddesel olandan başka bir gerçeklik olmadığını da savlıyor. Yani bir bakıma bir kabulde daha bulunmuş oluyor. Ya da başka bir bakış açısından, materyalizm belki fazladan bir kabulde bulunmuyor ama naturalizmden farklı bir kabulde bulunuyor ve materyalizmin kabulü, naturalizmin kabulünü de kapsamış oluyor.

Bir de özellikle ABD'de, naturalizmin çeşitlerinden bahsediliyor. Naturalizm, 'felsefi naturalizm' ve 'metodolojik naturalizm' diye ikiye ayrılıyor mesela. Benim yukarıda bahsettiğim naturalizme 'metodolojik naturalizm' deniyor. Felsefi naturalizmin ise çerçevesi biraz daha geniş. Felsefi naturalizme bazen 'ontolojik naturalizm' hatta 'metafizik naturalizm' de deniyor. Bu tarz bir naturalizmi, pek çok filozof materyalizmle eşdeğer tutuyor. Hatta felsefi naturalizm (ya da 'ontolojik naturalizm') materyalizmin ta kendisidir diyorlar. Çünkü birşeyin ontolojisi, o şeyin varlığı ile ilgileniyor ve materyalizm de varlığın özü ile ilgili kabulde bulunan bir düşünce biçimi olduğundan, kendisine 'ontolojik naturalizm', hatta 'metafizik naturalizm' de deniyor.

Metodolojik naturalizm ise yazının başlarında tanımladığımız naturalizme deniyor. Bu naturalizmde varlığın özü gibi bir soru ile ilgilenilmediğinden, pek çok filozof metodolojik naturalizmi felsefi naturalizme (yani materyalizme) tercih ediyor.

Peki materyalizm diye alışılmış bir terim varken, bu naturalizm ve onun bilmemkaç versiyorunu nereden çıktı diye sorulursa, birincisi yukarıda da açıklamaya çalıştığım gibi ayrımlara yol açan ince farklar var.

İkincisi ise, materyalizm daha çok komünistler tarafından sürekli dile getirilen bir bakış açısı olduğundan, bir bakıma o ideoloji ile özdeşleştirilmiş ve bu yüzden Batı filozofları tarafından daha az kullanılır hale gelmiş olabilir. Bunda tabi bir de Batı felsefesinde, özellikle amerikan felsefi geleneğinde, materyalizmin genellikle daha dar bir anlamda kullanılıp algılanması ve daha çok ruh-beden problemi ile ilgili olarak dile getirilmesinin rolü olabilir. Bir bakıma, diyalektik materyalistlerin 'kaba materyalizm' dediği bakış açısına benzer bir anlamda algılanagelmiş 'materyalizm' sözcüğünün, daha genişletilmiş anlama gelen ve bazen 'bilimsel materyalizm' denen biçimi, Batı felsefesinde yerini 'felsefi (ya da ontolojik, metafizik) naturalizm' terimine bırakmaya başlamış gibi gözüküyor. Tabi 'bilimsel materyalizm' terimi de hala çok kullanılıyor, fakat gördüğüm kadarıyla Batı üniversitelerinin felsefe kürsülerindeki pek çok kişi, materyalizm yerine, naturalizmi benimsemeyi tercih ediyor. Hatta pek çoğu, felsefi naturalizmi bile değil, daha çok metodolojik naturalizmi savunuyor, çünkü maddi olanın ötesinde varlık dünyası olarak hiçbirşey olmadığını iddia eden bir konumda olmak istemiyorlar. Onun yerine daha güvenli olan ve belki çerçevesi de daha dar kabul edilebilecek metodolojik naturalizmi savunuyorlar.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Fizikçilere madde nedir diye sorduğumuzda yanıt vermeyi doğru bulmuyorlarsa ve madde ile ilgili kapsamlı araştırmalar devam ediyorsa hangi metaryalizm ve naturalizm? Bizler günlük yaşantımız ve normal hayatımızın akışı itibarıyla metaryalist olabiliriz ki öyle olmak zorundayız. Ama işler araştırma ve olan bitenin nedenlerini anlamaya gelince herşeyi bildiğimiz madde anlayışına indirgeyemeyiz. Çünkü biliyoruz ki orada işler değişiyor. Ayrıca insan duyguları, psikolojisi ve sosyal psikoloji metaryalizmle açıklanamayacak bir yapıdadır. İlgilidir ama açıklanamaz.

Naturalizm metaryalizmden biraz farklı olmakla birşey söylemiş olmuyor. Bugünün teknolojisi öyle detaylar ve imkanlar hayatımıza katıyor ki metaryal bildiğimiz metaryal olmaktan çıktı. Aslında tabii yine metaryal. Ama bizim maddenin normal hayatımızda algılamadığımız kısmı ile uğraşılarak elde edilmiş metaryel. Yani atomik düzeyde yapılan çalışmalardan elde edilen metaryeller ve kullanımları hayatımızda artık. Oysa biz o dünyayı bilmiyoruz ve normal şartlarda zaten bunları üretemezdik. Bugünkü bilgi ve onun kullanımının hayatımızı değiştirmesi eski metaryalist anlayışı bence zorluyor. Eski naturalist anlayışıda zorluyor. Eski metaryalist anlayış katıdır. Maddenin katı algılanması gibi. Garip bir benzerlik vardır. Oysa bugün maddeyi katı olarak kabul etmiyoruz. Hatta o maddenin çok değişik işlenebileceğini biliyoruz. Bizlerde esnedik.

Bu sebeple ne eski metaryalist anlayış kalmıştır ne naturalist anlayış kalmıştır. Metaryalizm ise hangi maddedir söz konusu olan? Madde gittikçe kullanımı çeşitlenen ve anlamı değişen birşey artık. Naturalizm ise hangi doğadır söz konusu olan? Eskisi gibi bize hükmeden mi yoksa evrimine müdahale ettiğimiz doğa mı? Beğenmeyip değiştirmek için hamleler yaptığımız doğa mı? Bugün doğal olan çok şeye müdahale ediyoruz artık. Gelecekte ise bu iş kimbilir nereye varacak?

tarihinde baglanti tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş
Bu sebeple ne eski metaryalist anlayış kalmıştır ne naturalist anlayış kalmıştır. Metaryalizm ise hangi maddedir söz konusu olan? Madde gittikçe kullanımı çeşitlenen ve anlamı değişen birşey artık. Naturalizm ise hangi doğadır söz konusu olan? Eskisi gibi bize hükmeden mi yoksa evrimine müdahale ettiğimiz doğa mı? Beğenmeyip değiştirmek için hamleler yaptığımız doğa mı? Bugün doğal olan çok şeye müdahale ediyoruz artık.

Sevgili baglantı,

Ben olsam o kadar ileri gitmezdim. Yani ne materyalizm kalmıştır, ne naturalizm kalmıştır demek, oldu olacak dünyayı anlama çabasından da vazgeçelim, kendimizi avutacağımız doğaüstü açıklamalar bulup başımızı kuma gömelim anlamında da algılanabilir çünkü.

Zaten naturalist bir bakış açısı benimsenmeden, tutarlı bir biçimde bilim yapmak da mümkün değil.

Hem ayrıca felsefi naturalizm, bildiğim kadarıyla bilim adamları arasında ve fizoloflar arasında günümüzde oldukça yaygın bir bakış açısı.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Sevgili baglantı,

Ben olsam o kadar ileri gitmezdim. Yani ne materyalizm kalmıştır, ne naturalizm kalmıştır demek, oldu olacak dünyayı anlama çabasından da vazgeçelim, kendimizi avutacağımız doğaüstü açıklamalar bulup başımızı kuma gömelim anlamında da algılanabilir çünkü.

Zaten naturalist bir bakış açısı benimsenmeden, tutarlı bir biçimde bilim yapmak da mümkün değil.

Hem ayrıca felsefi naturalizm, bildiğim kadarıyla bilim adamları arasında ve fizoloflar arasında günümüzde oldukça yaygın bir bakış açısı.

Sevgili mantik,

Sizce metaryalizmin ve naturalizmin algılanışında bir problem yok mu? Elde ettiğimiz bilgiler ve bilimin bugün yapabildikleri bizi farklı bir yere getirmedi mi? Bu anlayışlar biraz devrime ihtiyaç duymuyor mu? Bana öyle imiş gibi geliyor. Toplumun geneli gelişmelerden yararlanıp onların bilgisi ile ilgilenmiyor. Hatta bilim adamları da toplumun bir parçası olduğu için çalışma alanlarına rağmen anlayışları eski düzeyden pek kurtulamıyor. İçlerinden çok azı olguları farklı yorumlamanın peşinde. Bu sebeple hala eski algı devam ediyor. Ben anlayışlarda bir değişim olduğunu düşünüyorum. Ama bu henüz pek dillendirilemiyor. Ancak çok az sayıda insan çok farklı bakış açıları ile ortaya çıkıyor. Bu insanlar nedense beyni biraz farklı çalışan insanlar. Ama insanlar onları anlayamıyor. Çok az insan anlıyor gibi.

Madde aslında katı değil ki. Doğa artık tümüyle bize hükmeden değil ki. Bu iki unsur çok önemli. Ne var ki henüz anlayışlar bunları kavramaktan ve değerlendirmekten uzak. Felsefi naturalizm eskiden işe yaramış olabilir. Ama bugün bilimsel bir naturalizm baskın değil mi? Biz onu değerlendirirken bile artık bilim felsefesi yapıyoruz. Hatta bilim felsefesi bile değil adeta bir gerçekçilik açılımı yapıyoruz. Felsefe ne kadar olsa kavramlardan ve soyutlamalardan hareket eder. Bu sağlam bir zemin değil. Yorumlarımız bile kavramlardan ve soyutlamalardan ayıklanınca daha farklı oluyor. Aslında bizi en çok zorlayan insan davranışlarını ve duygularını açıklamak. O bile felsefe ile değil daha farklı yöntemlerle sağlam bir anlayışa ulaşacak gibi geliyor bana. Neyse, ben yazdıklarımla konudan uzaklaşmış oluyorum. İyisimi arkadaşlar gelip tartışsın bu konuda. Ben adeta felsefe karşıtlığı yapmış gibi oldum.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Natüralizm, tek gerçeklik ve değer kaynağı olarak doğayı gördüğüne göre materyalizmle aralarında hiçbir fark yok gibi görünüyor. Neticede doğa madde-enerjiden oluşur ve madde-enerjinin toplamına da doğa deriz değil mi? Yani süper-natüralizm ile idealizm arasında ne fark varsa, natüralizm ile materyalizm arasında da o fark vardır. Bence bir fark yoktur. Batı da materyalizm yerine natüralizm lafının kullanılıyor oluşunun sebebi, materyalizm lafının marksizmi çağrıştırmasının yanısıra, bu lafın günlük hayatta ''paraya pula düşkün olmak'' olarak da kullanılıyor olması ve bundan doğabilecek karışıklıkları önleme kaygısı olabilir.

Fakat felsefi natüralizm ile metodolojik natüralizm arasına ayrım konması, bilimin dinsiz olduğunu gizleyerek muhafazakar halkın olası tepkilerinden korunmaya yönelik bir ali cengiz oyunu gibi görünüyor. Metodolojik natüralistler gibi ''Bilim sadece doğal olanla ilgilenir ama doğa dışı olan hakkında birşey söylemez'' diyebilmek için soytarı olmak gerekir. Eğer o doğal olan şey, doğa dışı bir gücün(tanrının) düşüncesi ise, yani kendine has bir gerçekliği bulunmuyorsa, o zaman sen onun üzerinde yaptığın deney ve gözleme nasıl güveneceksin? Düşünce üstüne deney mi yapılır? Deney ve gözleme güvenebilmek, bilimsel faaliyetin sonuçlarına güvenebilmek için önce deney yaptığın şeyin bir düşünce değil nesnel bir gerçeklik olduğunu kabul etmen gerekir. Yani o maddenin veya doğanın düşünceden bağımsız olarak varolduğunu kabul etmen gerekir. Bu kabul de seni ontolojik natüralizme(yani materyalizme) götürür ve ''bilim doğa üstüyle ilgilenmez'' diyemezsin; ''doğa üstü yoktur'' demen gerekir. Bilim ile doğa üstü inancı arasında zıtlık vardır.

Fakat, biz doğanın madde-enerjiden ibaret olduğunu düşünürsek bu böyledir. Belki sadece doğayı tanıyan(ve bu anlamda natüralist olan) ama doğanın maddesel yapıda değil de bir ruh olduğunu düşünen görüşler de vardır. Mesela idealist panteizm denen şey de natüralizme dahil olabilir. O zaman işler değişir tabi. Yani natüralizmin materyalist ve idealist iki türü olabilir. Fakat idealist bir natüralizmin olabilmesi için doğal olan ile ruhani olanın ayrımının silikleştirilmesi gerekir ki bu da pek tutarlı birşey olmaz herhalde.

tarihinde Freddie tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Mantık

Sen bu filozofları bağışla..

Onlarda akıl olsaydı işin içinden çıkamayacaklarını bildikleri konularla bu kadar çok haşır neşir olmazlardı.

Filozoflar için, bizim için ehemmiyetsiz olan her şey, çok ehemmiyetlidir.

Onlar erdemi ince ayrıntılarda ararlar ve bulurlar.

İnce nüanslar onlar için herşeydir.

Naturalizm ve materyelizm arasındaki farka gelinceye kadar, ne ince farklarla uğraşır onlar!

Materyelizm aslında atomizimdir.

Atom altı ile uğraşmaz yani.

Bugünlerde kuantum materyelizm başlığı altında yeni bir felsefe akımı başlatmayı düşünüyorum.

Bu ileti o yeni akımın ilki olabilir.

Şaka bir yana bunu ciddi ciddi düşünüyorum.

Nedenini de biliyorsundur..

Kuantum fiziği ile klasik fizik arasındaki farklar böyle bir yaklaşımı yasallaştırabilir.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Atomist materyalizm eski Yunan filozoflarında kalmıştır. O zamandan beri, materyalizm atomcu değildir. Materyalistlerin madde tanımının atomla ilgisi yok artık. Bize göre madde, zihinden/düşünceden bağımsız olan herşeydir. Dolayısıyla kuantum da bize sökmez. :)

tarihinde Freddie tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş
Bugünlerde kuantum materyelizm başlığı altında yeni bir felsefe akımı başlatmayı düşünüyorum.

Bu ileti o yeni akımın ilki olabilir.

Şaka bir yana bunu ciddi ciddi düşünüyorum.

Nedenini de biliyorsundur..

Kuantum fiziği ile klasik fizik arasındaki farklar böyle bir yaklaşımı yasallaştırabilir.

O zaman, sunu gormediysen ilgini cekebilir:

http://en.wikipedia.org/wiki/Quantum_logic

Dagilim yasasinin (distributive law) QM'de bozulmasi nedeniyle bu ve benzeri calismalar var epeydir.

Bunun ilginc bir yan etkisi, E Yukselin "19 Rules of Inference" iddiasinin da sekteye ugruyor olmasi. Bunu kendisine sordugumda "..ben quantum dunyasinda yasamiyorum, beni baglamaz.." (*) demisti.

Ateistler icin hava hos elbette. Daha once baska bir yerlerde de dedigim gibi: Buldugunuz sey ne kadar doga ustu gorunurse gorunsun, onunla tanisip incelemeye basladigimiz anda, artik o bizden biridir.

(*) Edip'in bu aciklamasini istedigim yerde yazabilmek icin kendisinden izin aldim. Arkasindan konusmuyorum yani.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Atomist materyalizm eski Yunan filozoflarında kalmıştır. O zamandan beri, materyalizm atomcu değildir. Materyalistlerin madde tanımının atomla ilgisi yok artık. Bize göre madde, zihinden/düşünceden bağımsız olan herşeydir. Dolayısıyla kuantum da bize sökmez. :)

Materyelizm bugun fizikalizm olarak bilinir. Atomcu değildir tabii. Fizikalizm olunca kuantum fiziği de devreye giriyor haliyle.

Ama kuantum fiziği, fizikalizmin bir alt grubu olmalı. Çünkü fizikalizmin yasaları ile hiç bağdaşmayan yasalara sahip. Her ikisini de aynı kategoride incelemek mümkün değil. Hatta birbirlerine ters sonuçlara ulaşmak mümkün. Kuantum fiziği felsefeyi fizikalizmden çok daha fazla meşgul edebilir. Çok daha tartışmalı felsefi yaklaşımlara neden olabilir.

Naturalizm temel olarak doğal bilimlerin açıklamalarından hiç bir şeyin kaçamayacağı ilkesi üzerine kurulan bir felsefe türü.

Fizikalizm naturalizmin bir alt dalı gibi duruyor. Naturalizmin kapsamı daha geniş ve biyolojiyi de içine alıyor.

Kuantum fiziği ile klasik fizik arasında kalan ilginç bir bilimsel alan var.

O alanda kuantum fiziği yasaları ile klasik fiziğin yasaları çatışıyor ve kuantum fiziği yasaları o alana hükmediyor.

Kuantum fiziğinin bu moleküler etkisi olmadan canlılığın ortaya çıkamayacağı bile iddia ediliyor.

DNA'nın işlevleri, protein sentezi, mutasyon ve evrim konularında bu alanı ilgilendiren bazı kuramlar ileri sürülüyor.

Onlara bilim bölümünde Yaşam Kuantum Bir Fenomendir başlığı altında değineceğim.

Yani kuantum mekanik ilkelerle klasi fiziksel ilkeler arasında müphem ve doğası iyi bilinmeyen bir köprü var.

O köprü aracılığı ile kuantum mekaniği, klasik fiziksel süreçleri etkiliyor. Onlardan örnekler de vereceğim.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Ben hala naturalizmle materyalizm arasında ne fark olduğunu anlamadım. :huh:

Mantık'ın yazısını biraz dikkatli okursan aradaki farkı görürsün.

Naturalizm'in kapsamı biraz daha geniş. Daha genel. Materyelizm daha çok fiziksel yasalarla ilgileniyor.

Naturalizm ise her doğal yasa ile ilgileniyor. Biyoloji ile de..

Link to post
Sitelerde Paylaş
Ben hala naturalizmle materyalizm arasında ne fark olduğunu anlamadım. :huh:

Natüralizme göre 'olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır'. Materyalizme göre ise 'madde (enerji vs.) dışında bir şey yoktur'. Metodik natüralizme göre materyalizmin 'madde dışında hiç bir şey yoktur' savı geçerli değildir, natüralizm o kadar ileri gitmez. Burada bilimsel düşünüşün materyalizmle alakası olmadığını ve hatta metodik natüralizmin dahi bilimde uygulandığı şeklinin biyolojik ve tarihsel disiplinler arasında çelişkilere sebep olduğunu da hatırlatmak gerek.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Natüralizme göre 'olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır'. Materyalizme göre ise 'madde (enerji vs.) dışında bir şey yoktur'. Metodik natüralizme göre materyalizmin 'madde dışında hiç bir şey yoktur' savı geçerli değildir, natüralizm o kadar ileri gitmez. Burada bilimsel düşünüşün materyalizmle alakası olmadığını ve hatta metodik natüralizmin dahi bilimde uygulandığı şeklinin biyolojik ve tarihsel disiplinler arasında çelişkilere sebep olduğunu da hatırlatmak gerek.

sevgili sonus, mesela hem madde, hem de bundan bağımsız, maddi işleyişe indirgenemez ve evrensel mantık yasaları olduğunu iddia ettiğimi düşünün; bu bir non-materyalist, natüralist görüş müdür?

Link to post
Sitelerde Paylaş
Natüralizme göre 'olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır'. Materyalizme göre ise 'madde (enerji vs.) dışında bir şey yoktur'

İyide fizik yasalarını maddeden soyutlayamazsın ki, bu yüzden "olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır" demekle "madde dışında birşey yoktur" arasında bir fark göremiyorum.

Link to post
Sitelerde Paylaş
İyide fizik yasalarını maddeden soyutlayamazsın ki, bu yüzden "olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır" demekle "madde dışında birşey yoktur" arasında bir fark göremiyorum.

Bildiğim kadarıyla, kavramsal nosyonların kendilerinin de maddeye indirgenebileceğini savunur materyalizm; oysa kimi natüralistlere göre, bu doğru değildir. Maddenin fizik yasaları çerçevesinde hareket ediyor olması; fizik yasalarının maddi olmayan şeylere de uygulanamayacağı anlamına gelmez.

Batı dindar filozofları arasında, Tanrı'nın özünün mantık kanunları olduğu, mantık kanunlarının onun doğasından geldiği ve bu kanunların, onu da en az bizler kadar bağladığını iddia edenler de var. Tanrı'nın kanunlarını berhava etmeyeceği, hatta edemeyeceği şeklinde iddialarla öne çıkanlar bile var. O yüzden salim kafayla düşünmek gerek :)

Link to post
Sitelerde Paylaş
sevgili sonus, mesela hem madde, hem de bundan bağımsız, maddi işleyişe indirgenemez ve evrensel mantık yasaları olduğunu iddia ettiğimi düşünün; bu bir non-materyalist, natüralist görüş müdür?

Merhaba Vilppu7,

Sorunuzu tam anlayamadım, mümkünse biraz daha açar mısınız?

İyide fizik yasalarını maddeden soyutlayamazsın ki, bu yüzden "olgular fizik yasalarının olağan işleyişi içerisinde açıklanmalıdır" demekle "madde dışında birşey yoktur" arasında bir fark göremiyorum.

Arada çok fark var; materyalist 'madde ve türevi dışında bir şey yok' derken metodik natüralist 'hastalıkların sebebini bulmak için yoklanamayan cinleri değil, yoklanabilen mikroplara ve benzer çevresel faktörlere bakmalıyız' der. Yani natüralist madde dışında bir şey olup olmadığına dair hüküm vermez. Bilimadamını düşünün, çıkıp da bilim adına 'tanrı yoktur' diyebilir mi? Diyemez:-)

Link to post
Sitelerde Paylaş
Merhaba Vilppu7,

Sorunuzu tam anlayamadım, mümkünse biraz daha açar mısınız?

Arada çok fark var; materyalist 'madde ve türevi dışında bir şey yok' derken metodik natüralist 'hastalıkların sebebini bulmak için yoklanamayan cinleri değil, yoklanabilen mikroplara ve benzer çevresel faktörlere bakmalıyız' der. Yani natüralist madde dışında bir şey olup olmadığına dair hüküm vermez. Bilimadamını düşünün, çıkıp da bilim adına 'tanrı yoktur' diyebilir mi? Diyemez:-)

Yani demek istediğim şu, diyelim ki şöyle bir iddiam var: 'Mantık yasaları, sadece bu evrende değil, mümkün olan her evrende geçerli olmak zorundadır.'

Bu durumda mantık yasaları, maddeye indirgenebilir değildir, değil mi? Veya evrenin hiçbir yerinde, aynı anda ve aynı bakımdan hem A, hem A-olmayan bir şeyin olamayacağını iddia ediyorum diyelim. Evrenin tamamına ilişkin bir bilgi edinemeyeceğime göre, bu bilgimi maddenin gözlemlediğim hareketlerine ve biçimlerine indirgeyerek, açıklayamam, değil mi? :)

Yani mantık yasaları, maddeden bağımsız bir mevcudiyete sahiptir ve maddeyle beraber, realitede karşılığı olan şeylerdir dedim, diyelim. Bu durumda materyalist olmuyorum, ama natüralist oluyorum sanırım; doğru mu? :)

tarihinde Vilppu7 tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Sevgili mantık diyalektik materyalizm bilimsel bir ideoloji midir? konusunu işletiğimiz başlığa alternatif bir başlık açmış.

Bir yandan materyalizm tanımını naturalizme aktarmaya çalışmış, diğer yandan materyalizmi idealizme dönüştürmeğe,

Çünkü birşeyin ontolojisi, o şeyin varlığı ile ilgileniyor ve materyalizm de varlığın özü ile ilgili kabulde bulunan bir düşünce biçimi olduğundan, kendisine 'ontolojik naturalizm', hatta 'metafizik naturalizm' de deniyor.

materyalizmi metafiziğe itelemek ancak böyle bir kurnazlıkla mümkündür.

önce naturalizmi tanımlayacaksınız. Sonra naturalizmi ikiye ayıracaksınız. daha sonra naturalizmin metafizik yönünün materyalizme yamalayacaksınız. Böyle bir kurnazlık sökmez.

Materyalizm sırtı yere gelmez bir ideolojidir. Marksist, sosyalist ve komünistler tarafından geliştirilmiştir. Objektif gerçekliği esas alır. Subjektif gerçeklik objektif gerçekliğin bir türevidir. Suje insandır. Tümü ile doğa ve dahi içindeki Akıl ve bilinç, insan organizmasının (vede yüksek yapılı canlıların) objektif ve maddi temeli üzerinde yükselir.

En genel değerlendirme ile, maddenin dışına çıkılamaz, herşey madde içinde vuku bulur. Böyle olunca metafizik diye bir şey yoktur. Ama insan düşüncesi, maddeden bağımsız şeyler olabileceğini düşünebilmektedir. Ancak bu bir yanılgıdır. Düşünce ve hayal gücü maddeden bağımsız gibi zannedilse de öyle değildir.

Bu durum, son çözümlemede, madde ve maddenin hareketi arasındaki fark gibi bir durumdur. Örneğin; dalga, titreşim, frekans, vb gibi şeyler, madde değil ama maddenin hareketleridir. madde olmadan bunlar olamayacağına göre bunları maddeden soyutlayamayız.

Gelelim naturalizme. Kapitalist düzenin bilim insanları ve de ideoloğları, (mantığın da değindiği gibi) Materyalizmi sosyalist ve komünistlerin elinden alabilmek için naturalizm diye bir şey uydurdular. Yeni tanımlamalar getirerek, materyalizme ilişkin gerçekleri naturalizme aktarmak ve materyalizmin içini boşaltmak, onu metafizik alana itmek istediler/istemektedirler.

Ama bu iletişim çağında, insanların ulaştığı bu bilgi düzeyinde kimseye yutturamazlar.

Yiğidi öldürün ama hakkını yemeyin!

Naturalizmi bırakın, materyalizme bakın.

Sevgiler.

Link to post
Sitelerde Paylaş

drekinci,

İslamcılar da sosyoloji biliminin, İslam'a karşı komplo olduğunu iddia ediyor :)

Paradigma, öncüller ve kavramların hiyerarşik ilişkilenişini aşkın bir gerçekliğin ortaya konabileceğini pek sanmıyorum, özellikle bu tarz durumlarda :)

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...