Jump to content

Doğal Seçilim Nedir?


Recommended Posts

Doğal seçilim, bir canlının sahip olduğu kalıtımsal özelliklerinin, onun çoğalacağı zamana kadar yaşama olaslılğını artırması ve yeni nesillerde giderek yaygınlaşması ile ilgili bir süreçtir.

Doğal seçilimi daha iyi anlamak için iki kavrama açıklık kazandırmak gerekmektedir.

Genotip... Canlının genetik yapısıdır. Her canlının kendi türü ile ilgili bir genetik yapısı vardır.

Fenotip.... Canlının görünüşü ve anatomik yapısıdır. Fenotipiyi çevre ile birlikte genotipi saptar.

Doğal seçilim canlının fenotipi veya gözlemlenen nitelikleri üzerine baskı yapar.

Ancak seçilen fenotipik özelliklerin kalıtımsal bir temeli olduğu için, kazanılan çoğalma avantajı genetik yapının yeni nesillerde popülasyona yayılmasına neden olur. Bu süreç zamanla spesifik bir ortama özelleşen canlıların ortaya çıkmasını sağlar. Zamanla bu yeni canlılardan yeni bir tür çıkar.

Bir canlı popülasyonunu oluşturan bireyler arasında az çok fark vardır. Buna varyasyon denir. Çeşitlilik yani.

Bu farkların çoğunun önemi olmayabilir.

Ancak bireyler arasındaki farklardan biri önem kazanırsa, ona sahip olan bireyin yaşama şansı artacak ve o birey az da olsa bir avantaj kazanacaktır.

Örneğin, diğerlerinden daha hızlı koşan tavşan yaşayacak ve genlerini yeni nesillere geçirecektir.

Bu canlılara çoğalma avantajı sağlayan bu özellik aynı zamanda kalıtımla yeni nesillerde devam ederse, zamanla o niteliğe sahip canlıların sayısı, örneğin yukardaki örnekteki hızlı koşan tavşanların sayısı, artacaktır. Birçok nesil sonra tavşanların çoğu veya hepsi daha hızlı koşmaya başlayacaklardır. Doğal ortam bu şekilde çoğalma avantajı kazanan canlıları seçecektir.

Doğal seçilim, yukarda değindiğimiz gibi, canlının fenotipi, görünüşü, anatomik yapısı, üzerinde etkili olacaktır. Canlının kalıtımsal olan özelliği genotipidir.

Fenotipi direkt olarak genotipi ile ilgili değildir. Çevrenin de fenotipi üzerine etkisi vardır.

Yani canlının genetik yapısı, içinde yaşadığı çevrenin koşulları ile birlikte, onun fenotipisini oluşturacaktır. Bunu formüle edersek:

Fenotipi=genotipi+çevre....

Doğal seçilimle genetik yapı arasındaki ilişki bu formülden de anlaşıldığı kadarıyla bire bir değildir.

Canlıda ortaya çıkan genetik değişiklikler çevre ile birlikte her zaman doğal seçilimin yeğlemedği bir fenotipinin ortaya çıkmasına neden olmazlar.

Doğal seçilim yalnız fenotipi üzerinde etkili olacağından, her genetik değişiklik doğal seçilime maruz kalmayabilir.

Bu durumda genetik değişikliklere neden olacak süreçleri, örneğin mutasyonları, yararlı ve yararsız olarak nitelendirmenin bir anlamı kalmayacaktır.

Çünkü doğası ne olursa olsun, genetik değişikliğe neden olacak bir mutasyon tek başına, fenotipi olumsuz olarak etkileyemeyecektir. Çevre etmeni de devreye girince aşırı boyutlara ulaşmayan mutasyonların yarar ve zararlarından artık bahsedilemez.

Örneğin hemoglobin molekülündeki bir amino asitin başka bir amino asitle yer değiştirmesinden oluşan nokta mutasyonu sonuncu orak hücreli anemi ortaya çıkar. Bu bir hastalıktır. Ama yukarda değindiğimiz gibi, fenotipi olumsuz etkilemesi gerekirken, çevre etmeni de devreye girince, yararlı bir etkiye sahip olacaktır. Çünkü orak hücreli anemisi olan hastalar, çevrede bulunan sıtma parazitlerine dirençli kırmızı küreler üreteceklerdir.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Haci, bize genetik yapıdaki bilgiyi arttıran gözlemlenmiş bir mutasyon yada evrimsel bir süreç örneği verebilir misin? Yani ben çok merak ediyorum, yararlı bir mutasyon örneği görmek istiyorum. Bu mutasyonunda evrimsel süreçte faydalı genetik bir değişim meydana getirdiğini görmek istiyorum. Biliyorsun mutasyonsuz yada mutasyonlu doğal seçilim evrimi mümkün kılıyor iddiası var. Örnek versenizde bizde şu doğal seçilimi anlasak bu sayede. Bu konu ile ilgili tonla araştırma yapılmış. Bari çiçek böcükte gösterebilseydiniz şunlarıda bizde anlasaydık. Örnek olmayınca anlatılanlar fena halde havada kalıyor. Bir zahmet öncelikli olarak örnek alayım ben. Yoksa teori ve açıklama okumaktan sıkıldımda.:)

tarihinde baglanti tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

>>>> Haci, bize genetik yapıdaki bilgiyi arttıran gözlemlenmiş bir mutasyon yada evrimsel bir süreç örneği verebilir misin? Yani ben çok merak ediyorum, yararlı bir mutasyon örneği görmek istiyorum. Bu mutasyonunda evrimsel süreçte faydalı genetik bir değişim meydana getirdiğini görmek istiyorum. Biliyorsun mutasyonsuz yada mutasyonlu doğal seçilim evrimi mümkün kılıyor iddiası var. Örnek versenizde bizde şu doğal seçilimi anlasak bu sayede. Bu konu ile ilgili tonla araştırma yapılmış. Bari çiçek böcükte gösterebilseydiniz şunlarıda bizde anlasaydık. Örnek olmayınca anlatılanlar fena halde havada kalıyor. Bir zahmet öncelikli olarak örnek alayım ben. Yoksa teori ve açıklama okumaktan sıkıldımda.

Mutasyonun evrimin nasıl bir şey olacağını merak ediyorum doğrusu bağlantı..

Mutasyonlar olmadan evrim olmaz. Ama evrim senin bahsettiğin gibi mutasyonlarla da varolmaz.. Evrim, yaşayan bireylerde görebileceğin sıradan mutasyonlar ile gerçekleşir. Gidip, amanda bir mutasyon olacakta, canlı avantaj sağlaycak gibi bir öngörü, ancak mucize aramaktır.

Bahsettiğin mutasyonlar.. Bazı zenciler, senden %30 daha fazla oksijen alabilme kapasitesi sağlayan mutasyonlara sahiptir. Acaba sence bu ne iştir?

Link to post
Sitelerde Paylaş
Haci, bize genetik yapıdaki bilgiyi arttıran gözlemlenmiş bir mutasyon yada evrimsel bir süreç örneği verebilir misin? Yani ben çok merak ediyorum, yararlı bir mutasyon örneği görmek istiyorum. Bu mutasyonunda evrimsel süreçte faydalı genetik bir değişim meydana getirdiğini görmek istiyorum. Biliyorsun mutasyonsuz yada mutasyonlu doğal seçilim evrimi mümkün kılıyor iddiası var. Örnek versenizde bizde şu doğal seçilimi anlasak bu sayede. Bu konu ile ilgili tonla araştırma yapılmış. Bari çiçek böcükte gösterebilseydiniz şunlarıda bizde anlasaydık. Örnek olmayınca anlatılanlar fena halde havada kalıyor. Bir zahmet öncelikli olarak örnek alayım ben. Yoksa teori ve açıklama okumaktan sıkıldımda.:)

Size orak hücreli anemi örneği verdim.

Bir mutasyonun anemi gibi öldürücü bir hastalığa neden olmasına rağmen yeğlendiğini görüyoruz.

Çevrede sıtma olmasaydı, bu nokta mutasyonu yararsız olarak nitelendirilebilirdi.

Ama çevrede sıtma olduğu ve bu anemi sıtmaya karşı dirence neden olduğu için, bu mutasyonu yararlı kabul etmek zorundayız.

Görüyorsunuz. Mutasyonun yararlı, olumlu veya zararlı, olumsuz etkisi kendinden menkul değildir.

Başka değişgenlere tabidir. Bir konuda yararlı olan, başka bir konumda zararlıdır.

Orak hücreli anemide nokta mutasyonu vardır. Hemoglobin molekülündeki bir amino asitin yerini başka bir amino asit almıştır.

Bu hemoglobini olan kırmızı hücreler (eritrositler) oksijen satürasyonu düşünce orak şeklini alırlar ve dokulara yeterince oksijen taşıyamazlar.

Bu da krizlere ve ileri yaşlarda ölüme neden olabilir.

Yani bu zararlı bir mutasyon olmasına rağmen, Afrika'da sıtmanın endemik olduğu yerlerde yararlı olmuştur.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Doğal seçilimin fenotipi üzerinde etkili olduğuna değinmiştim.

Doğal seçilim herhangi bir fenotipik özellik üzerinde etkili olabilir. Baskı kurabilir.

Çevre ile ilgili her türlü nitelik bu baskıdan sorumlu olabilir. Türün bireyleri arasındaki rekabet ve karşı cinsle ilgili sorunlar bu çevresel nitelikleri oluşturur.

Ama bunlar doğal seçilimin bir yönü olduğuna ve sürekli olarak giderek artan bir uyumun söz konusu olduğuna işaret etmezler.

Çoğu kere ulaşılan uyum bir denge oluşturur ve o korunur.

Doğal seçilim uyum yapamayan bireyler yok ederek, mevcut durumun devamını sağlar.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Size orak hücreli anemi örneği verdim.

Bir mutasyonun anemi gibi öldürücü bir hastalığa neden olmasına rağmen yeğlendiğini görüyoruz.

Çevrede sıtma olmasaydı, bu nokta mutasyonu yararsız olarak nitelendirilebilirdi.

Ama çevrede sıtma olduğu ve bu anemi sıtmaya karşı dirence neden olduğu için, bu mutasyonu yararlı kabul etmek zorundayız.

Görüyorsunuz. Mutasyonun yararlı, olumlu veya zararlı, olumsuz etkisi kendinden menkul değildir.

Başka değişgenlere tabidir. Bir konuda yararlı olan, başka bir konumda zararlıdır.

Orak hücreli anemide nokta mutasyonu vardır. Hemoglobin molekülündeki bir amino asitin yerini başka bir amino asit almıştır.

Bu hemoglobini olan kırmızı hücreler (eritrositler) oksijen satürasyonu düşünce orak şeklini alırlar ve dokulara yeterince oksijen taşıyamazlar.

Bu da krizlere ve ileri yaşlarda ölüme neden olabilir.

Yani bu zararlı bir mutasyon olmasına rağmen, Afrika'da sıtmanın endemik olduğu yerlerde yararlı olmuştur.

Nasıl yani? Orak hücreli anemi hastalığını tetikleyen sıtma hastalığına karşı canlının kendisini koruma girişimi mi? Canlı sıtmadan korunmak için orak hücreli anemi hastalığını geliştirecek mutasyonu bünyesinde oluşturuyor diyorsunuz yani. Canlı bunu bilerek yapamaz. Size göre bilinçsiz yapıyor olmalı. Peki diğer birçok hastalıkta neden böyle ilişkiler yok? Hem bu nasıl bir mutasyonmuş acaba? Orak hücreli anemi genetik değil mi? Ortamda sıtma hastalığını gören ebeveynlerin genleri doğacak canlıyı orak hücreli anemi hastalığına sahip olarak seçiyor o zaman size göre.

Haci beni şaşırtıyorsun. Bu söylediğine dair bir kanıtın olmadığına iddiaya girerim hiç çekinmeden. Bu sadece atmasyon bir tez o kadar. Böyle bir ilişki kanıtlanamaz. Siz bu evrim işini o kadar garip yerlere götürdünüz ki anne karnında evrimden bahsetmeye başladınız. Türden tür doğmasına kadar geldi işler. Bunun mucizeden ne farkı varsa artık.:) Çok komik ya. Eeee işin içinden çıkamamak böyle yapıyor insanları nihayetinde. Sen bari yapma Haci. Burada aklı başında bir sen vardın. Senide kaybettik desene.

Link to post
Sitelerde Paylaş
Nasıl yani? Orak hücreli anemi hastalığını tetikleyen sıtma hastalığına karşı canlının kendisini koruma girişimi mi? Canlı sıtmadan korunmak için orak hücreli anemi hastalığını geliştirecek mutasyonu bünyesinde oluşturuyor diyorsunuz yani. Canlı bunu bilerek yapamaz. Size göre bilinçsiz yapıyor olmalı. Peki diğer birçok hastalıkta neden böyle ilişkiler yok? Hem bu nasıl bir mutasyonmuş acaba? Orak hücreli anemi genetik değil mi? Ortamda sıtma hastalığını gören ebeveynlerin genleri doğacak canlıyı orak hücreli anemi hastalığına sahip olarak seçiyor o zaman size göre.

Haci beni şaşırtıyorsun. Bu söylediğine dair bir kanıtın olmadığına iddiaya girerim hiç çekinmeden. Bu sadece atmasyon bir tez o kadar. Böyle bir ilişki kanıtlanamaz. Siz bu evrim işini o kadar garip yerlere götürdünüz ki anne karnında evrimden bahsetmeye başladınız. Türden tür doğmasına kadar geldi işler. Bunun mucizeden ne farkı varsa artık.:) Çok komik ya. Eeee işin içinden çıkamamak böyle yapıyor insanları nihayetinde. Sen bari yapma Haci. Burada aklı başında bir sen vardın. Senide kaybettik desene.

O zaman konuyu hiç anlamamışsınız..

Bu bir doğal seçilimdir. Ortada bilinç yok. Doğada bilinç yok.

Ortama uyan yaşıyor.

Ortamda öldürücü sıtma hastalığı var.

Ona karşı biraz dirençli olan yaşıyor.

Bunda anlaşılmayacak bir taraf yok.

Anlamaya çalışın.. Siz anlamamaya çalışıyorsunuz.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Ben "doğal seçilime" geçen gün bi iletimde "sanal bir mekanizmadır" dedim

Çünkü mutasyon gibi somut bir olay değildir.

Doğal seçilimi bir olayda değil de;

Bir özelliğin seçilmesi yada bir türün seçilmesi gibi uzun süreli ve birçok olaya bağlı OLAYLAR BÜTÜNÜNE baktığımız zaman görebiliyoruz.

Bu yüzden Bu olayları açıklamak için kullanılan "sanal bir mekanizmadır" demek yanlışmıdır ?

Teşekürler

Link to post
Sitelerde Paylaş

Soyut bir mekanizma ya da kavram demek daha doğru sanki.

Çünkü diğer yasalar gibi spesifik ve belirli bir yasa değil.

Hep aynı değil. Değişgenleri çok ve çoğu birbirlerinin zıttı.

Bazan zayıfı seçiyor bazan güçlüyü, bazan hızlı koşanı seçiyor bazan yavaş koşanı...

Link to post
Sitelerde Paylaş

Doğal seçilim mekanizmasında genotip ile çevre ilişkisi rol oynar. Yani bir tarafta canlının genotipi (bu genotipin oluşturduğu fenotipi) yani canlı, diğer tarafta ise çevre var. Ve bu iki tarafın ilişkisidir başlığın konusu.

Çevre deyince kapsamını açmakta yarar var.

Çevre en genel anlamı ile yeryüzüdür. Yeryüzünün özellikleridir, Oluşmuş canlıları da işin içine katarsak sosyal ve ekolojik çevreden de bahsetmek gerekir.

Yeryüzünde canlılardan bağımsız özellikler; ısı, ışık, çeşitli mineral ve elementler, su, toprak, hava, radyoaktivite, elektromanyetik radyasyon, vb dır.

Çevre, bunların belli sınırlar içinde karışımından oluşur. Yanı bunların alt ve üst sınırları içinde kalan miktarlardaki karışımlar canlı oluşumuna elverişli ortam yaratır. Dolayısıyla biz doğal seçilim başlığı altında özellikle doğanın hangi sınırları canlı oluşumuna izin veriyor? önce bunları ortaya koyalım. Sonra canlılar bu ortam koşullarına nasıl uyum sağlıyor konusu üzerinde yoğunlaşırız.

Şöyle bir tablo ortaya çıkaralım.

Fizik çevre ve bunların Canlı oluşumuna elverişli sınırları. (tabi dünya ortamındaki verili sınırlar)

Isı= -... ile +... aralığı

Işı= 0 ile .... aralığı

ışın= 0 ile .... aralığı

elementler= olmazsa olmaz elementler ve bunların aralıkları Örneğin (karbon, hidrojen, oksijen, demir vb.)

kimyasal bileşimler= su, karbonhidratlar, yağlar, asitler, bazlar vs. ve bunların yaşama için veren miktarları

Yani sonuç itibariyle yeryüzüne bakacağız. Nerede canlı var? Nereler canlı oluşumuna elverişli değil?

Bu sınırlardan sonra. Canlı oluşumuna izin veren çevre içinde, bu oluşum ile barışık yaşayan kaç çeşit canlı var? Bu çeşitlilik nasıl oluşmuş? Bu çeşitliliğin başlıca sebepleri nelerdir?

Muhakkak ki. bahsettiğimiz çevre koşulları sınırlarının gelişlemesi canlı yetenekleriyle doğru orantılıdır. okyanus diplerinde çok yüksek ısılarda yaşayan canlılardan bahsediliyor. Oksijensiz ortamlarda yaşamda kalabilen canlılardan vs.

Mikroskoplarla zor tespit edebildiğimiz canlılar, tonlarca ağır dinazorlar, bitkiler, böcekler, kabuklular, Onlarca filum.

Sonuç itibariyle genotip ile çevre ilişkisinde tarafların rollerini abartmamak gerek. Ancak, abartmak ihtiyacını duyuyorsak, canlının genotipinin ağır bastığını söylemek gerek.

Doğanın canlı oluşturmak veya oluşturmamak gibi bir amacı yoktur. Ama canlı oluşurken çevre şartları ile savaşır. Bu savaşta doğa galip gelirse canlı oluşmaz. Böyle bir durumda doğanın galibiyetinden de söz edilemez. Çünkü daha Canlı-çevre ilişkisi ortaya çıkmamış savaş başlamamıştır.

Gözlemlediğiniz şey odur ki. Doğanın çeşitli koşullarına uyum sağlayan canlılar var. Canlılar oluşmuş ve çevre şartlarına galip gelmiş ve oldukca çeşitlenmiştir. O halde bu başarı canlıların kendisine ait olmalıdır.

Sevgiler.

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • 7 months later...

Adaptasyon = Yararlı mutasyon.

Mutasyonun canlıda görülmesi bunun aktarılacağını göstermez. Bu mutasyon üreme hücresinde meydana gelmelidir.

Doğal seçilim sürecinde de, örneğin bir aslan popülasyonunda koşamayan güçsüz bireyler elenecek, hızlı ve güçlü bireyler ise yiyecek bularak yaşamaya devam edeceklerdir. Bu üreylerin çiftleşmesi de daha güçlü bireyler meydana getirecektir.

"""

Hayvanların ihtiyaçlarına göre evrilmelerinin sebebi de budur. Kuşların kanadı, örneğin ilk başta kendilerini bazı yüksekliklerden (ağaç) düşerken bir yavaşlatma sağlamak için çok küçük bir biçimde ortaya çıkmıştır. Bunu yapamayan bireyler ölmüş, ön üyeleri kanatlaşmış bireyler çiftleşmiş ve düşmeye daha da dayanıklı bireyler meydana getirmişlerdir. Bu, gittikçe kuşların kanatlarının büyümesini sağlamıştır, ki bu kaç milyon yıl sürmüştür.

"""

Bu yukarda verdiğim sadece düşünsel bir örnektir, her canlıya uyarlanabilir. Gerçek veriler de bu senaryoya benzer bir ihtiyaca yönelik bir seçilim önereceklerdir.

tarihinde nitrocan tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Doğal seçilim, hayata uyum sağlayan canlıların yaşama şansını yakalaması; uyum sağlayamayanların yok olmasıdır. Bir canlı yaşadığı ortama uyum sağlarken vücudunda da çeşitli değişmeler olacaktır. Yani kulakları donmasın diye kulakları küçülen kutup ayısı, kutup tilkisi. Ekvator ayılarınsa göre daha kısa bacaklı ve kaymasın diye geniş ayaklı kutup ayısı gibi.

Yani doğal seçilim kendisiyle birlikte türlere adaptasyon getirir. Bu adaptasyonlar canlı türünü bir başka canlı türüne dönüştürür mü, orası mechul..

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...