Jump to content

Herkesin anlayacağı şekilde madde ve enerji


Recommended Posts

Forumda enerji kelimesinin çok yanlış anlamlarda kullanıldığını görüyoruz. Bu konuda biraz bilgilenmemiz gerekiyor.

Enerji fizikte en zor anlaşılan kavramlardan birisidir. Bunu herkesin anlayacağı şekilde anlatmaya çalışalım.

Einsteinin görecelik teorisine (yani yaklaşık 100 yıl öncesine) kadar enerji ve maddenin birbirinden ayrı şeyler olduğu düşünülüyordu.

Bu başlık altında enerjinin bilim tarihindeki algılanışı ve enerji çeşitlerinin tanımları verilebilir (isteyen bu bilgileri paylaşsın).

Ancak ben öncelikle fiziğin geldiği son noktada yani kuantum mekaniksel bakış açısıyla enerjiyi ve maddeyi herkesin anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışacağım.

Aşağıdaki resim üzerinden enerji ve madde çok kısa bir şekilde (sadece 2-3 cümle ile) anlatılabilir.

1) Enerji = Esnek ipin (ben buna yay diyeceğim) yani yayın üzerindeki gerilimdir.

2) Madde = Yay üzerindeki her bir tepe (ve dip noktası) bir parçacıktır yani maddedir. Daha doğrusu bir tepe noktadan bir sonraki tepe noktaya kadar olan yay bölümü bir parçacıktır.

jump%20rope%20wave.jpg

Bu resimde görülen yay (esnek ip) kuantum alan teorisindeki kuantum alanına karşılık geliyor. Her şeyin temeli kuantum alanı. Madde ve enerji kuantum alanının sonucu olarak meydana geliyor.

Enerji yayın üzerindeki gerilimdir. Resimdeki çocuk yayı ne kadar hızlı hareket ettirirse gerilim yani enerji o kadar yüksek olur. Dalga yükseldikçe gerilim yani enerji artar. Dalga tepeleri (ve alt noktaları) parçacıklardır yani maddedir. Biraz daha detaylı söylemek gerekirse bir tepe noktasından bir sonraki tepe noktasına kadar olan bölge bir parçacık yapar.

Sonuç olarak enerji ve madde kuantum alanı (yani yay) üzerinde meydana gelen istatistiksel bir sonuçtur. Burada gördüğünüz yay atom altı seviyede her an çalışıyor (yani çok çok küçük bir şey olarak hayal etmeniz lazım) ve evrendeki her şeyin çalışmasından kuantum alanı sorumlu.

Soru: Yukarıdaki yayda kaç tane parçacık olduğunu sayınız. Doğru cevabı ilk verene sanal da olsa :) bir ödül vermeyi düşünüyorum.

Not: Sonraki aşamalarda maddenin enerjiye enerjinin de maddeye dönüşmesi üzerine herkesin anlayabileceği şekilde bilgiler aktarabiliriz.

tarihinde mammal tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş
  • İleti 78
  • Created
  • Son yanıt

Top Posters In This Topic

6 mı?

Benim merak ettiğim bir şey var. Buradaki madde ve enerji benzetmesiyle ilgili bir şey sormak istiyorum. Her enerji her maddeye etki eder mi? Yani bu ipteki gibi her madde bağlı mıdır birbirine enerji ile?

Yanlış cevap. "Biraz daha detaylı söylemek gerekirse bir tepe noktasından bir sonraki tepe noktasına kadar olan bölge bir parçacık yapar." cümlesinden yola çıkarak tekrar deneyebilirsin. Bundan önceki cümlede çok iyi anlatamadığımı düşünüyorum.

Madde enerji ile bağlı değil. Kuantum alanı (yani resimdeki yay) madde veya enerji değil. Kendi halinde fiziksel bir sistem.

Asıl sormak istediğin şu (galiba): "Tüm maddeler etkileşir mi?" Cevap hem evet hem de hayır.

Madde etkileşimlerini ve madde-enerji dönüşümlerini herkesin anlayabileceği şekilde anlatmaya çalışacağım. Ancak bundan önce herkesin madde ve enerji konusunda biraz daha fikir sahibi olmasını bekliyorum.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Tebrikler!!! :)

Ödülünü alabilirsin. ArGe aşaması henüz tamamlanmamış bir kuantum bilgisayarı kazandın. :)

02_Schenkel_Shen.jpg

Benzetmeni biraz daha açabilir misin? Çok enerjinin bir araya gelmesiyle mi maddeler oluşuyor?

Hocam bir de şu bilgisayar bitince gerçeğini veriyor musunuz :D

tarihinde BrainDamage tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Hocam bir de şu bilgisayar bitince gerçeğini veriyor musunuz :D

:) Kuantum bilgisayarlar (bütün olarak olmasa da alt devreleri bildiğimiz bilgisayarlara bağlı olarak) birkaç yıl içinde piyasada olacak. Önce üniversitelere yönelik olur ama sonra evlerimize de girer herhalde.

Gelinen son nokta şu. Maalesef ingilizce ama kısa özet vereyim: Kuantum bilgisayarların temeli olan alt parçaların kullanım alanları test edilmiş.

http://www.nature.com/news/simulation-quantum-leaps-1.11806

O bilgisayarın gerçeği bende olsa bir tane verirdim. :)

Link to post
Sitelerde Paylaş

Benzetmeni biraz daha açabilir misin? Çok enerjinin bir araya gelmesiyle mi maddeler oluşuyor?

Benzetmeyi açalım. Ağaç ve çocuğun olduğu resimde maddenin yani 3 tane parçacığın oluşması yay üzerindeki enerjinin belirli bir alana hapsolmuş olmasından kaynaklanıyor (yaydaki enerji çocuk ile ağaç arasında kaldığı için).

Parçacıkların oluşması için enerjinin bir bölgede hapsolması lazım. Eğer bu yay sonsuz uzunlukta olursa parçacıklar oluşmaz.

Kuantum alan teorisinde bir çok alan var. Bunu şöyle düşünebiliriz. Resimdeki yay çok çok daha uzun. Yani enerjiyi hapsedecek bir bölge yok. Ama birden çok alan var. Mesela yayın altında ağacın kenarından başlayıp çocuğun ayağına kadar gelen kocaman bir göl düşün. Bu göl üzerinde de dalgalar oluşur. Yay sallandıkça göldeki dalgalarla çarpışır bu da hem göldeki hareketi hem de yaydaki hareketi etkiler. Böylelikle farklı alanların etkileşmesi sonucunda bir alan üzerindeki enerji bir bölgede hapsolabilir ve parçacıklar oluşur. Maddenin oluşması için farklı alanların (göl ve yay gibi) etkileşmesi gerekir. Kuantum alan teorisinde elektron, foton, kuark, higgs vb. alanlar etkileşir.

Enerjiden maddenin oluşması için çok enerji ile ne kasdettiğini bilmiyorum. Neye göre çok? Bu konuyu da bir başka iletide ele alalım. Foton vb. salt enerji olan parçacıkların çarpışıp maddeyi oluşturmasına girebiliriz.

tarihinde mammal tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

İpin uzunluğu sınır değil mi? Bu sınırı zorlayanlar madde mi oluyor?

İpi sonsuz uzunlukta (veya çok çok uzun) hayal edebilirsin. Yani bir sınır yok. Sınırların oluşması için farklı alanların (göl ve yay gibi) etkileşmesi lazım. Sonsuz alanlarda sınır olmamasına rağmen farklı alanların aralarındaki etkileşme bir diğeri üzerinde hapsedici bölge oluşturabilir. Madde sınırı zorlayan değil. Sınırlar içinde kalıp dışarıya çıkamayan enerji olarak düşünülebilir.

tarihinde mammal tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Burada bir es vermemiz lazım. Çünkü takip edenler varsa hatlar karışmaya başlamış olabilir.

İlk resimde tek bir kuantum alanı var (yani sadece bir yay).

Sonra bir iletide çok alanlı kuantuma girdim. Ama geçiş fazla hızlı oldu.

http://www.ateistforum.org/index.php?showtopic=54590entry1017347

Önce tek alanlı yapı üzerinde biraz gidelim. Çok alanlı yapılara sonra geçelim.

Link to post
Sitelerde Paylaş

takip atemek için ileti yazdım başka nasıl takip edilir bilmiyorum

:) :) Bir de soru sorabilirsin.

Neyse, buradan aldığım mesaj takip edenler olmuş. Belki de bir sonraki adıma yani enerjinin maddeye dönüşmesine geçmek lazım.

Devamı gelecek...

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.


Kitap

Yazar Ateistforum'un kurucularındandır. Kitabı edinme seçenekleri için: Kitabı edinme seçenekleri

Ateizmi Anlamak
Aydın Türk
Propaganda Yayınları; / Araştırma
ISBN: 978-0-9879366-7-7


×
×
  • Yeni Oluştur...