Jump to content

Herkesin anlayacağı şekilde madde ve enerji


Recommended Posts

  • İleti 78
  • Created
  • Son yanıt

Top Posters In This Topic

Enerji taşıyıcı W- gibi sanal parçacıklar nasıl oluyor da korunum yasalarını geçici olarak ihlal ediyorlar?

Enerji ihlali geçici. Sadece 10^-21 saniyede geçekleşiyor.

Enerjiyi ihlal eden parçacıklar da virtual particles.. Yalancı parçacıklar.. Yalnız onlar..

Doğadan yarım foton enerji borç alıyorlar. Onunla 10^-21 saniye keyif çatıyorlar. Sonra onu doğaya geri iade ediyorlar.

Nedenini biz bilmiyoruz. Belki onlar biliyordur..

Link to post
Sitelerde Paylaş

Ölçek molekül seviyesinden daha büyük ölçeklere geldiği zaman kuantum etkilerini gözlemlemek zorlaşıyor. Ancak makro ölçeğin de temelinde kuantum alan teorisinin yattığı öngörülüyor. Polisin elini kaldırıp araçların durması biraz daha farklı bir örnek. Algılayıp karar veren bir sistemden bahsettiğini düşünüyorum. Tüm sinir sistemini düşünürsek belki kuantum mekaniğiyle açıklamaya çalışan kocaman bir problem tanımlanabilir ama bunun merak ettiğin şeye cevap verebileceğini zannetmiyorum.

valla verdiğiniz yay örneğiyle ilgili şöyle bir mantık yaratasım geldi :))trafik polisinin elini kaldırmasıyla yayı sallayan çocuğun elini kaldırması aynı gerilen yayın verdiği tepkiyle trafik polisine tepki veren trafiğin tepkisi aynı.. : )

tarihinde Mr.SosyalFobi tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

valla verdiğiniz yay örneğiyle ilgili şöyle bir mantık yaratasım geldi :))trafik polisinin elini kaldırmasıyla yayı sallayan çocuğun elini kaldırması aynı gerilen yayın verdiği tepkiyle trafik polisine tepki veren trafiğin tepkisi aynı.. : )

Büyük ihtimalle bu söylediklerin doğrudur ama test etmesi çok zor. Çünkü polisin kolunda herhalde katrilyon katrilyon ... tane elektron proton vardır. Milyonlarca elektron için bunların doğru olduğunu biliyoruz. Örneğin klavyede bastığın her harf yaklaşık 1 milyon elektron ile bilgisayar hafızasında tutuluyor. Ama henüz polisin eli üzerinde kuantum deneyleri yapmış birileri olduğunu zannetmiyorum :)

Link to post
Sitelerde Paylaş

Enerji taşıyıcı W- gibi sanal parçacıklar nasıl oluyor da korunum yasalarını geçici olarak ihlal ediyorlar?

Hacı'nın da dediği gibi bu konuda bilgimiz az.

Bildiğimiz kadarını başlığa uygun olmaya çalışarak herkesin anlayacağı şekilde anlatmaya çalışacağım.

Bir proton (p) ve bir elektron (e) olsun. p artı (+), e ise eksi (-) yüklü olduğu için birbirlerini çekmeliler.

Örneğin aşağıdaki gibi yan yana duran iki parçacıktan

p.............................e

e'nin sola doğru gitmesi gerekli. Bunu hareket ettirmek için p'den çıkan v diye başka bir parçacık olsun.

p....v->....................e

v parçacığı sağa doğru e'ye doğru ilerliyor.

p........................v->e

e'ye çarptığı anda v yok olacak ve momentumu e'ye geçecek.

Dikkat ederseniz klasik bir çarpışma sonrasında e sağ tarafa doğru gider çünkü v sağa doğru gidiyordu.

p........................................e->

Ama gerçekte p ile e birbirlerini çekmeliydi ve e sola gitmeliydi.

Bunu matematiksel olarak sağlamanın yolu v'ye eksi kütle vermek.

Kütlesi eksi olan bir v parçacığı sağa doğru gitse bile momentumu sol tarafı gösterir.

Momentumun korunumundan dolayı v e'ye çarptığında sola doğru gider.

p..............<-e

Sanal parçacıkların kütleleri (yani göreceliğe göre enerjileri diyebiliriz) eksi olabilir. Bu alışkın olduğumuz bir şey değil ama matematiksel olarak tutarlı çünkü momentum korunumu aynen geçerli.

tarihinde mammal tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Elektron bir dalga mıdır parçacık mıdır? Dalgaysa nasıl yükü oluyor?

Klasik kuantum mekaniksel bakış açısına göre elektron hem dalga hem de parçacıktır (ve ayrıca her şey böyledir). Kuantum alan teorisine göre her şey dalgadır. Parçacıklar alanların ortaya çıkardıkları (emergent) bir özelliktir. Yük de ortaya çıkan bir özellik olarak düşünülüyor ancak nasıl olduğu bilinmiyor. String teorisi, M-teorisi ve Kaluza-Klein teorilerinin (aslında bunlar hipotez ama havalı olsun diye teori deniyor ;) ) geliştirdikleri modeller var.

Parçacık olarak düşünüldüğü zaman yük taşıması kulağa daha normal geliyor olabilir. Ancak bu daha sorunlu bir yaklaşım. Çünkü parçacık olarak düşündüğümüz zaman yük kavramını ortaya çıkan (emergent) bir özellik olarak değil temel (fundamental) olarak düşünmek zorunda kalıyoruz ki bu bir aksiyom anlamına gelir. Yani nasıl olduğu sorgulanmıyor demektir. Kuantum alan teorisi (yukarıdaki String vb. 3 teorinin hepsi kuantum alan teorisi olarak görülür) bu konuda çok daha iyi bir çerçeve sunuyor. Herkesin anlayacağı şekilde anlatmak için ayrı bir çalışma yapmak iyi olur.

Link to post
Sitelerde Paylaş

mammal, bir sorum olacak.

Dolanıklık ışık hızından hızlıysa, zamanda geriye mi gidiyor? Şöyle diyeyim sen benden bir ışık yılı uzaktasın. Elimizde dolanık parçacıklar var. Bende bir düzenek var. Düzeneğe bastığım zaman spin yönünü ölçüyorum. Benim ölçümüm senin parçanı değişikliğe uğratıyor. Şimdi asıl sorum geliyor. Ben basmadan mı senin parçacığın değişiyor?

Link to post
Sitelerde Paylaş

mammal, bir sorum olacak.

Dolanıklık ışık hızından hızlıysa, zamanda geriye mi gidiyor? Şöyle diyeyim sen benden bir ışık yılı uzaktasın. Elimizde dolanık parçacıklar var. Bende bir düzenek var. Düzeneğe bastığım zaman spin yönünü ölçüyorum. Benim ölçümüm senin parçanı değişikliğe uğratıyor. Şimdi asıl sorum geliyor. Ben basmadan mı senin parçacığın değişiyor?

Dolanıklığın hızı ışık hızından fazla değildir. Çünkü hızı yoktur.

Link to post
Sitelerde Paylaş

mammal, bir sorum olacak.

Dolanıklık ışık hızından hızlıysa, zamanda geriye mi gidiyor? Şöyle diyeyim sen benden bir ışık yılı uzaktasın. Elimizde dolanık parçacıklar var. Bende bir düzenek var. Düzeneğe bastığım zaman spin yönünü ölçüyorum. Benim ölçümüm senin parçanı değişikliğe uğratıyor. Şimdi asıl sorum geliyor. Ben basmadan mı senin parçacığın değişiyor?

Sen bastığında diğer parçacığın özelliğini değiştiremiyorsun. Hiçbir parçacığın özelliği değişmiyor. Sadece ölçüm yapıyorsun.

İki parçacık çarpışmalarıyla birlikte dolanık hale geliyor. Bundan sonra 1. parçacığın spini yukarı ise mesafe ne kadar uzak olursa olsun (isterse uzayın öbür ucunda olsun) 2. parçacığın spini aşağı olur. 1. parçacığın spinini ölçüm yapana kadar bilemezsin ama ölçtükten sonra 2. parçacığın tam ters spinde olacağını bilirsin. Parçacığı sadece ölçtüğün için yani değiştiremediğin için ışık hızı aşılmış olmuyor. Işık hızından daha hızlı bilgi göndermen mümkün değil.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Anında mı etkiyor?

Hacı da aslında belirtmiş ama ben daha açık yazayım: Bu geçerli bir soru sayılmaz. Etkileme diye bir şey yok. Dolanık 2 parçacık çarpışma sırasında senkronize oluyor ve bundan sonra haberleşmelerine gerek kalmadan zıt spin gösteriyorlar. Örneğin; ikimiz bir yerde buluşup saatlerimizi ayarlıyoruz. Sonra birimiz aya gidiyor. Ben kendi saatime bakarak senin saatini biliyorum.

Buradaki olay bilginin bir yerden bir yere taşınması değil mesafe uzakken (milyarlarca ışık yılı bile olabilir) korunuyor olması. Bu, kuantum mekaniğiyle birebir örtüşen bir durum.

tarihinde mammal tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Okuduğum kitapta farklı bir şekilde anlatıyor, zaten bu olay bu kadar basit değil sanırım. Sağduyuya ters bir şey. Şu örnek verilmiş mesela:

Mary ile Joe tatile çıkıyor. Biri Tokyo'ya diğeri de Londra'ya gidiyor. Tokyo'da Joe ile karşılaşırsanız, yani "ölçüm" yapar iseniz, Mary Londra'da açığa çıkıyor.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Okuduğum kitapta farklı bir şekilde anlatıyor, zaten bu olay bu kadar basit değil sanırım. Sağduyuya ters bir şey. Şu örnek verilmiş mesela:

Mary ile Joe tatile çıkıyor. Biri Tokyo'ya diğeri de Londra'ya gidiyor. Tokyo'da Joe ile karşılaşırsanız, yani "ölçüm" yapar iseniz, Mary Londra'da açığa çıkıyor.

Bunda bir tuhaflık yok. "ölçüm" yapar iseniz diyor. Yani değişiklik yapılmıyor. Bunun önceki iletide verdiğim saatleri ayarlamaktan bir farkı yok. Işık hızından hızlı bilgi iletimi olsaydı o kitabı çöpe at derdim :)

Çift yarık girişim deneyini biliyor musun? Dolaşıklık oradakinden farklı bir şey değil. Londra-Tokyo gibi anlatınca mistik bir şeymiş gibi geliyor.

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.


Kitap

Yazar Ateistforum'un kurucularındandır. Kitabı edinme seçenekleri için: Kitabı edinme seçenekleri

Ateizmi Anlamak
Aydın Türk
Propaganda Yayınları; / Araştırma
ISBN: 978-0-9879366-7-7


×
×
  • Yeni Oluştur...