Jump to content

Bilginin anlamı ve bilginin bilgi olduğunu bilmek.


Recommended Posts

Düşünmeyi seven arkadaşlar buraya. Bilgi ve bilginin anlamı hakkında biraz düşünelim...

  1. Bilgi nedir?
  2. Bilgi sahibi olmak ne anlama gelir?
  3. Bilgi elde etmek ne anlama gelir?
  4. Gözlerimizi açtığımız anda çevremizde olup bitenler hakkında yeni bilgiler elde ederiz. Nasıl?
  5. Gözlerimizi açtığımızda ne olur?
  6. Yeni bilgi aldığımızda bizde değişen nedir? Fotonlar gözümüze çarpar, rhodopsin molekülleri aktive olur, nöronlar ateşlenir... peki burada bilgi nerededir?
  7. Bilgiyi anlamlı kılan nedir?
  8. Shannon 20. yy'ın ortalarında bir sinyaldeki bilgi miktarını ölçmeyi göstermiştir ancak bu bilginin ne anlama geldiğini söylememiştir. Peki bu yazıya baktığınızda ve bir anlama gelen küçük bir sürü kıvrımlar gördüğünüzde ne olmaktadır? Bu yazıyı bir sürü kıvrımdan öte kılan şey nedir?
Link to post
Sitelerde Paylaş

Bilgi; toplanan verilerin nedensellik ilkesine göre sınıflandırılıp sıraya konulmasıdır.

Örneğin bilinen nedenselliğe göre, insanların tüfekle mamut avladığını iddia etmezsiniz. Ya da insan yiyen bir dinozordan söz etmezsiniz. Ya da ünlü espriye göre, üzerinde milattan önce 350 yılında basılmıştır yazan bir para bulamazsınız.

Link to post
Sitelerde Paylaş

Elde edilen bilginin, güvenilir-objektif olması çok önemlidir ; ister bilimsel bir alanda isterse sosyal olgularda. Bunun için bilginin değer yargılarından arındırılması gerekir.Elbette olayların sistematik incelenmesinde akılcı ve deneysel yaklaşımlar her zaman geçerliliği korur. Ama önyargılardan  ve peşin hükümlerden  kurtulmak gerekir.İnsan zihninde yerleşmiş böyle hükümlerle, olayları çözmeye çalışan bir kişi, bunları zihninden atamadığı sürece, doğru sonuca ulaşamayacağını bilmelidir. Böyle yargılar bireyin bilinçli veya bilinçsiz eğilimlerinin etkisi altında şekillenir. Bilgiyi eğip bükme örneklerini de görüyoruz. 

Link to post
Sitelerde Paylaş

“Önemli olan akıl sahibi olmak değil, aklı iyi kullanmaktır” İnsan aklı, gerçeği ancak doğru yöntemi uygulayarak bulabilir. Bunların başında, metodik şüphe gelir. Aslında, zeka aşağı yukarı tüm insanlarda eşittir. Ancak bilgiyi elde etmede ve kullanmada;  zekasını kullanamayan büyük bir kesim var elbette.  // Descartes 

Bazı  insanların  ilmi  gerçekleri, gerçek bilgiyi  bulmakta başarısız olmaları,  mevcut hataları (bilgi kirliliği) = en yanıltıcı sebepler >>>>>>>>>>>>>>>>  

1.) Çocuklukta edinilen peşin hükümlerdir. Büyüdükten ve aklımızı iyi kullanabilecek hale geldikten sonra dahi bizi yanıltabilirler. Çocuklukta sürekli olarak söylenilen, tekrarlanan yalan ve hatalı bilgiler, kişiyi erişkin oldugunda da yanıltabilir. ((Bazı ateist oldugu söyleminde bulunan kişiler bile hala bu çocuklugunda elde ettiği önyargı ve peşin hükümlerin etkisinde olabilir)) 

“Peşin hükmü değiştirmek atomu parçalamaktan daha zordur”   //  A.Einstein 

2.) Bu peşin hükümlerin unutulmadan devam ettirilmesidir.  

3.) Zihnimizin hüküm verdiği şeyler üzerinde , dikkat ettiği zaman yorulmasıdır. Başka söylemle; zihnin zamanla tembelliğe alışmasıdır. 

4.)  Fikirlerimizi onları tam ifade etmeyen kelimelerle açıklamamızdır. 
Sonuç olarak, olaylar  ve olgular üzerinde araştırmaya başlamadan önce, bütün peşin hükümlerden kurtularak tarafsız bir bakış açısıyla olayları değerlendirmek gerekir. Peşin hükümlerden kurtulmadan ve önyargıların etkisinde kalarak yapılan araştırmalar bizi hatalı sonuçlara götürüp, bilgi kirliliğine sahip bir zihne sahip olmamızı sağlayacaktır.Böyle bir durumda olan insanlar da çoğu yerde farkında olmadan saçmalayacaktır.

Link to post
Sitelerde Paylaş
8 saat önce, vitamin yazdı:
  1. Yeni bilgi aldığımızda bizde değişen nedir? Fotonlar gözümüze çarpar, rhodopsin molekülleri aktive olur, nöronlar ateşlenir... peki burada bilgi nerededir?

İmpulslar beyne iletildiği için, elbette bilgi her zaman beyinde, insan zihnindedir. 

Link to post
Sitelerde Paylaş
7 saat önce, democrossian yazdı:

Bilgi; toplanan verilerin nedensellik ilkesine göre sınıflandırılıp sıraya konulmasıdır.

Toplanan verilerden neyin bilgi neyin bilgi olmadığını nasıl anlarız?
Senin için bilgi olan bir şey bir başkası için bilgi olmayabilir mi? Bilgi objektif midir?
Bu yazıdaki bir sürü kıvrımlı şekil (harfler) neden senin için bir anlam ifade eder?

En başta sınıflandırma ve sıraya koyma bilgisine nasıl sahip oluruz? Doğuştan mı gelir?

Link to post
Sitelerde Paylaş
6 saat önce, Tatarka yazdı:

Elde edilen bilginin, güvenilir-objektif olması çok önemlidir ; ister bilimsel bir alanda isterse sosyal olgularda. Bunun için bilginin değer yargılarından arındırılması gerekir.Elbette olayların sistematik incelenmesinde akılcı ve deneysel yaklaşımlar her zaman geçerliliği korur. Ama önyargılardan  ve peşin hükümlerden  kurtulmak gerekir.İnsan zihninde yerleşmiş böyle hükümlerle, olayları çözmeye çalışan bir kişi, bunları zihninden atamadığı sürece, doğru sonuca ulaşamayacağını bilmelidir. Böyle yargılar bireyin bilinçli veya bilinçsiz eğilimlerinin etkisi altında şekillenir. Bilgiyi eğip bükme örneklerini de görüyoruz. 

Bu kısımlar çok sonraki aşamalar. Ben temelde ne olduğu ve nasıl ortaya çıktığı ile ilgili fikirler bekliyorum.

Wiki'de şöyle bir tanım var.
Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü üründür.

Peki, süje ile obje ayrımının bilgisi nereden gelir? Bu ayrımın doğası nedir, ayrım bilgiden öte bir şey midir?

Link to post
Sitelerde Paylaş
6 saat önce, vitamin yazdı:

Toplanan verilerden neyin bilgi neyin bilgi olmadığını nasıl anlarız?
Senin için bilgi olan bir şey bir başkası için bilgi olmayabilir mi? Bilgi objektif midir?
Bu yazıdaki bir sürü kıvrımlı şekil (harfler) neden senin için bir anlam ifade eder?

En başta sınıflandırma ve sıraya koyma bilgisine nasıl sahip oluruz? Doğuştan mı gelir?

Her şey bilgidir. Evrenin bir bilgi yığını olduğu söyleniyor. Fakat yanlış bilgi elbette edinebiliriz. Bunun sağlaması diğer bilgilerle uyumu ile yapılır.

Sembolize etmek kolaylık sağlar. Fizikte kuvvetin F ile gösterilmesi her seferinde kuvvet yazmaktan kurtarır.

Sınıflandırma yeteneği zekadan kaynaklanır.

Link to post
Sitelerde Paylaş
6 hours ago, vitamin said:

Bu kısımlar çok sonraki aşamalar. Ben temelde ne olduğu ve nasıl ortaya çıktığı ile ilgili fikirler bekliyorum.

Wiki'de şöyle bir tanım var.
Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü üründür.

Peki, süje ile obje ayrımının bilgisi nereden gelir? Bu ayrımın doğası nedir, ayrım bilgiden öte bir şey midir?

Öncelikle bilgi ve enformasyon ayrımını yapmak gerek sanırım.

Enformasyon, uyaranlar yoluyla 5 duyumuza "gelen"dir. 5 duyumuzun aldığı uyaranları fark ettiğimizde(tam olarak iradi değil), sinirlerimizden gelen sinyal beynimize ulaşarak algıyı oluşuyor. (örneğin her çeşit acı. İğne batması, ateş yakması-peşisıra acı..)

Algılarımız üzerinde düşündüğümüzde ise kavramları ve kavramsal dili oluşturuyoruz. Burada vücut bulan ve nitelenen şey, bilgidir. Ayrımın da bu noktada/aşamada oluştuğu söylenebilir.

Bu cevap, ilk mesajdaki soruların genelini, genel olarak kapsıyor.

tarihinde teflon tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş
Bir saat önce, teflon yazdı:

Öncelikle bilgi ve enformasyon ayrımını yapmak gerek sanırım.

Enformasyon, uyaranlar yoluyla 5 duyumuza "gelen"dir. 5 duyumuzun aldığı uyaranları fark ettiğimizde(tam olarak iradi değil), sinirlerimizden gelen sinyal beynimize ulaşarak algıyı oluşuyor. (örneğin her çeşit acı. İğne batması, ateş yakması-peşisıra acı..)

Algılarımız üzerinde düşündüğümüzde ise kavramları ve kavramsal dili oluşturuyoruz. Burada vücut bulan ve nitelenen şey, bilgidir. Ayrımın da bu noktada/aşamada oluştuğu söylenebilir.

Bu cevap, ilk mesajdaki soruların genelini, genel olarak kapsıyor.

Bu kavramların Türkçe karşılıklarını önce oturmak gerekiyor. Wiki tanımları aşağıda. Daha iyi tanımları olan varsa yazarsa seviniriz.

Veri (İng. ve Lat. datum; ç. data), ham (işlenmemiş) gerçek enformasyon parçacığına verilen addır.[1] Veriler ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilmektedir.
Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü üründür.
Enformasyon (malumat) en genel anlamda belirli ve görece dar kapsamlı bir konuya (bağlama) ilişkin, derlenmiş bilgi parçasıdır.

Bu tanımlardan hareket edince "gelen" dediğin işlenmemiş bilgi yani veri olmalıdır. Bilgi veriden sonraki aşamadır. Enformasyon bu durumda nedir? Bence bilgi neyse enformasyon da odur?

Bunu önce netleştirmek gerekir.

Sonra, verilerin gelme özelliği mi var? Gelme aracı fotonlar mıdır? Veri bir fotonu nasıl etkiler?
Gözlerimizi açınca bir veri yayıcının verilerini mi yakalıyoruz? Verinin doğası nedir? Madde midir, madde olmayan bir şey midir?
Sinirlerimizden akan veriler nasıl, neye göre bilgi halini alıyor, bilgi olmayan hali ne oluyor, neyin bilgi neyin gürültü olduğunun ayrımını nasıl yapıyoruz, neden bu şekilde yapıyoruz?

 

Bir saat önce, democrossian yazdı:

Her şey bilgidir. Evrenin bir bilgi yığını olduğu söyleniyor. Fakat yanlış bilgi elbette edinebiliriz. Bunun sağlaması diğer bilgilerle uyumu ile yapılır.

Sembolize etmek kolaylık sağlar. Fizikte kuvvetin F ile gösterilmesi her seferinde kuvvet yazmaktan kurtarır.

Sınıflandırma yeteneği zekadan kaynaklanır.

Evet, her şey veri olabilir. Ama bir verinin bilgi haline gelebilmesi için bir bilinç olması gerekir. Bilinç yoksa veri yığınının içinden anlamlı kısım nasıl ayıklanır?
Bu durumda bilginin objektifliğinden söz edilebilir mi?
 

Link to post
Sitelerde Paylaş
On 08.11.2016 at 23:03, vitamin said:

Bu kavramların Türkçe karşılıklarını önce oturmak gerekiyor. Wiki tanımları aşağıda. Daha iyi tanımları olan varsa yazarsa seviniriz.

Veri (İng. ve Lat. datum; ç. data), ham (işlenmemiş) gerçek enformasyon parçacığına verilen addır.[1] Veriler ölçüm, sayım, deney, gözlem ya da araştırma yolu ile elde edilmektedir.
Bilgi, suje ile obje arasındaki ilişkiden doğan her türlü üründür.
Enformasyon (malumat) en genel anlamda belirli ve görece dar kapsamlı bir konuya (bağlama) ilişkin, derlenmiş bilgi parçasıdır.

Bu tanımlardan hareket edince "gelen" dediğin işlenmemiş bilgi yani veri olmalıdır. Bilgi veriden sonraki aşamadır. Enformasyon bu durumda nedir? Bence bilgi neyse enformasyon da odur?

Bunu önce netleştirmek gerekir.

Sonra, verilerin gelme özelliği mi var? Gelme aracı fotonlar mıdır? Veri bir fotonu nasıl etkiler?
Gözlerimizi açınca bir veri yayıcının verilerini mi yakalıyoruz? Verinin doğası nedir? Madde midir, madde olmayan bir şey midir?
Sinirlerimizden akan veriler nasıl, neye göre bilgi halini alıyor, bilgi olmayan hali ne oluyor, neyin bilgi neyin gürültü olduğunun ayrımını nasıl yapıyoruz, neden bu şekilde yapıyoruz?

 

Evet, her şey veri olabilir. Ama bir verinin bilgi haline gelebilmesi için bir bilinç olması gerekir. Bilinç yoksa veri yığınının içinden anlamlı kısım nasıl ayıklanır?
Bu durumda bilginin objektifliğinden söz edilebilir mi?
 

Tanım ve kavramların kesinlikle net oturtmak, sınırlarını iyi çizmek gerekiyor, hemfikirim. İşin bu aşamasında hemfikir olunmazsa eğer, mevzunun "ahlak" konusu ile aynı kaderi paylaşıp, arap saçına dönmesi kaçınılmaz olur.

Enformasyon-veri-bilgi arasında ise literatür ve "dil"den kaynaklı kaymalar var. Aslında temel ayrım yapıldıktan sonra sıkıntı yaratacağını düşünmüyorum.

Enformasyon yerine veri de kullanılabilir. Zaten benim "gelen"den kastım da ham veri idi. Bilgi ile ham veri aynı şey değiller.

Bir sonraki adım için Epistemoloji'nin dalağını yarmak gerekiyor sanırım. Verinin doğası vb.. Madde-bilinç-sanal parçacık vb. konular ve tanımları hakkında hem fikir olmadığımız üzere bu konu uzar. :)

Bilgi gürültü ayrımını beynimiz yapıyor. Bizden önce. Renk tayfı örneğin. Çok dar bir aralığı görebiliyoruz. Ötesi fayda değil hatta zarar demek ki..dirimbilimsel dirimbilimsel açıdan. Senin vakti zamanındaki sihirli mantar deneyi ile ilgili başlığın buna güzel bir örnek teşkil ediyor mesela :) 

Neden bu şekilde yapıyoruz? Onu ~4 milyar yıllık doğal seçilime soracaksın. Aslında doğal seçilim cevabın kendisi.

Verinin bilgi olarak adlandırılabilmesi için bir bilinç; daha doğrusu obje-suje ilişkisi gerekli evet. Ama verinin bilgi haline gelmesi bir gereklilik mi? Zorunluluk mu?

Yoksa veridir, varsa bilgi haline de gelebilir...başka ne olacaktı?!

 

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...