Ozgur irade nedir ,var mı /yok mu?

[ateistdusunce 0]

OZGUR İRADE NEDİR ,VAR MI/ YOK MU?

Özgür irade veya erkin irade, kişinin eylemlerini, arzu, niyet ve amaçlarına göre kontrol altında tutabilme ve belirleme gücüdür. Kişinin belli eylem ya da eylemleri gerçekleştirmede ser­gilediği kararlılık; belli bir durum karşısın­da, gerçekleştirilecek olan eylemi, herhangi bir dış zorlama ya da zorunluluk olmaksı­zın, kararlaştırma ve uygulama gücü; eyle­me neden olan eylemi başlatabilen yetidir. İnsanın liberteryen manada bir erkin iradeye sahip olup olmadığı halen bir tartışma konusudur.

Şimdi, bireyin fizik kuralları çerçevesinde özgür olup olmadığını irdeleyelim.

Evrende bir durum/eylem etki tepki yasası dışında başlıyorsa in deterministtir. Ancak bu durumun devamında diğer olgularla determine olması zorunluluğu  ,bu durumun başlangıcının fizik kuralları çerçevesinde bilinemez oluşu nedeniyle  devamında deterministtir.

Bir durum etki tepki yasası dışında (dışına çıkmıyorsa) herhangi bir indeterminist hareket sergileyemiyorsa özgür iradeden bahis edilemez. 

Kuantum mekaniğini arkadaşlar başlangıç bazında in determinist olması nedeniyle makro evren bazına yükselterek insanın özgür olduğunu idda etmesi saçma ve absürt bir durumdur. Zira makro evren determinedir. İnsan ise bu makro evrende oluşmuş ,determine hareket eden biyolojik bir robottur.

Tekrar kuantum dünyasına geri dönüp göz atacak olursak kuantum mekaniğinde parçacıklar dalga fonksiyonu formasyonu özelliği  gösterir.Parçacık konumu icin atom altı dünyada etki ve spin çok önemlidir. Etki atom altı dünyada her şeyi değiştirir.

Ornegin, atom etrafında donen elektrona enerji vererek etki ettiğinizde elektronun orbitalini(yörüngesini) değiştirmiş olursunuz. 
Ayni şekilde bu elektron 1/2 spinli olduğu için etki durumunda parçacık fonksiyonu gozlemlenecektir. Nedeni ise momentumunun değişmesinden kaynaklıdır .dalga fonksiyonu parçacık fonksiyonuna yaklaştıkça momentum artarken hız azalır. Basitce Atom altı dünyada bir parçacığın yerini belirlemek için yada parçacığı görmek için ona etki etmelisiniz.
Etki yoksa tepki yoktur .O halde bu demektir ki bir durumu görmek istiyorsak etki gerekir.

Bu etki tepki durumu özgür iradeyi ortadan kaldıran bir durumdur. Çünkü bu durum sistemi determine eder. 
Saygılarımla

[malta erigi 0]

Bununla ilgili bir hodri meydan yapilsa ya, ne zamandir yapilmiyor.

[ateistdusunce 0]

İsteyen olursa yapabilirim tabi ki ...

[Agnostik Ludingirra 0]

özgür irade bütünüyle yanılsamadan oluşan bir kavram.. eğer puzzle'nin minik bir parçasına mikroskop dayar ve gördüğümüz görüntüyü tablonun tamamı olarak varsayarsak özgür iradeden bahsedebiliriz.. ama mikroskobu ortadan kaldırır ve puzzle'nin tamamına göz atacak olursak o parçanın orda olmak zorunda olduğunu ve orda bulunmasının onun takdirine bağlı olmadığını biliriz..

aslında, özgür irade kavramı sonuçları itibarıyla bir çok etik tartışmayı da beraberinde getiriyor.. özgür irade diye bir şey yoksa -ki yok- ve de seçimlerimiz sahip olduğumuz genetik yapı ile içinden geçtiğimiz sosyal çevrenin bütünleşik etkileriyle oluşuyorsa bir suçun failini cezalandırmak ne kadar doğru olacaktır?

[ateistdusunce 0]

14 minutes ago, Agnostik Ludingirra said:

özgür irade bütünüyle yanılsamadan oluşan bir kavram.. eğer puzzle'nin minik bir parçasına mikroskop dayar ve gördüğümüz görüntüyü tablonun tamamı olarak varsayarsak özgür iradeden bahsedebiliriz.. ama mikroskobu ortadan kaldırır ve puzzle'nin tamamına göz atacak olursak o parçanın orda olmak zorunda olduğunu ve orda bulunmasının onun takdirine bağlı olmadığını biliriz..

aslında, özgür irade kavramı sonuçları itibarıyla bir çok etik tartışmayı da beraberinde getiriyor.. özgür irade diye bir şey yoksa -ki yok- ve de seçimlerimiz sahip olduğumuz genetik yapı ile içinden geçtiğimiz sosyal çevrenin bütünleşik etkileriyle oluşuyorsa bir suçun failini cezalandırmak ne kadar doğru olacaktır?

Bunun cevabını koloni yaşamı yasayan canlının koloniyi koruyarak kendini koruma  iç güdüsü olduğunu daha öncede söylemiştim.

 

Yani sen özgür irade yok fizik yasaları nedeniyle bunu yaptım diyorsan genetik olarak koloni de doğa yasaları gereği kendini sana karşı koruyacaktır.

[Agnostik Ludingirra 0]

2 yaşındaki bir çocuk elindeki silahın tetiğine basıp kardeşini öldürürse o da koloninin kendisini koruma ilkesi adına cezalandırılmalı mıdır..

[ateistdusunce 0]

Her Koloninin kuralları stabil olmadığı için bu konuda söylemler sizin içinde benim içinde yanlış olacaktır sayın ludingirra .

 

Ornegin bir arı kolonisinde erkek arıların kışa doğru öldürülmesi ve koloniden atılması o koloninin kendini koruma güdüsüdür .

[malta erigi 0]

Ateistdusunce ile tartisacak bir pro-ozgur irade uye varsa yapilsin iste hodri meydan. 

[Agnostik Ludingirra 0]

kesinlikle haklısın @ateistdusunce..

[Agnostik Ludingirra 0]

sosyal davranışlar da yakında matematiksel denklemlerle ifade edilmeye başlandığında özgür iradenin ne büyük bir ilüzyn olduğu ortaya çıkacaktır.

[kavak 0]

Özgür irade diye birșey yok ise, ortada geçmiș, șimdiki ve gelecek zamanın tümünün olduğu bir blok evreni olduğu anlamı çıkmıyor mu ?

Yani gelecek șimdiden belli, ne yaparsak yapalım geleceğimizi değiștiremeyiz.

Yoksa ben mi yanlıș anladım ?

[ateistdusunce 0]

1 minute ago, kavak said:

Özgür irade diye birșey yok ise, ortada geçmiș, șimdiki ve gelecek zamanın tümünün olduğu bir blok evreni olduğu anlamı çıkmıyor mu ?

Yani gelecek șimdiden belli, ne yaparsak yapalım geleceğimizi değiștiremeyiz.

Yoksa ben mi yanlıș anladım ?

Temelde doğru olmasına karşın pratikte hatalıdır. Zira evrende in determine başlayıp daha sonra determine olan durumlar mevcuttur. Hawking radyasyonu buna bir örnektir. Sahte parçacık sıçramaları in determine olmasına karşın kara deliğin olay ufkunda herhangi bir bölgede  olan bir sicramada sahte parçacıklardan anti parçacığın kara deliğe düşmesi ile diğer parçacık kara delik tarafından bilinen evrene atılır ve kara delik kütle kaybeder. 

 

Burada bilinen evrene geçen sahte parçacık artik negatifi ile kendini yok edemeyeceği için gerçek parçacık konumuna çıkar bu parçacığın başlangıcı plank anından önce olduğu için bizim için indeterminist bir durumdur ancak evrenimiz ile daha sonra determine olduğu için etki tepki yasasını etkilemez ancak nedensellik ilkesinin bir bölümünü çökertmiş olur

[kavak 0]

15 dakika önce, ateistdusunce yazdı:

Temelde doğru olmasına karşın pratikte hatalıdır. Zira evrende in determine başlayıp daha sonra determine olan durumlar mevcuttur. Hawking radyasyonu buna bir örnektir. Sahte parçacık sıçramaları in determine olmasına karşın kara deliğin olay ufkunda herhangi bir bölgede  olan bir sicramada sahte parçacıklardan anti parçacığın kara deliğe düşmesi ile diğer parçacık kara delik tarafından bilinen evrene atılır ve kara delik kütle kaybeder. 

 

Burada bilinen evrene geçen sahte parçacık artik negatifi ile kendini yok edemeyeceği için gerçek parçacık konumuna çıkar bu parçacığın başlangıcı plank anından önce olduğu için bizim için indeterminist bir durumdur ancak evrenimiz ile daha sonra determine olduğu için etki tepki yasasını etkilemez ancak nedensellik ilkesinin bir bölümünü çökertmiş olur

Tam anlayamadım.

Kendimizden yola çıkalım. Mesela bacağım çok fena kașınıyor, organlarım bana vücudumun bir bölgesinin sıkıntıda olduğunu söylüyor.

Şimdi istesem orayi kașıyabilirim, belki daha kötü olur, ya da inat edip kașımayabilirim, bu durumda belki kașıntı hemen sona erer. Belki de tam tersi olur.

Her halükarda vereceğım karara benim özgür irademin/bilincimin ne kadar katkısı var ?

Orantıya vurursak: 0%, 50%, 100% mü ?

 

 

Mart 18, 2017 tarihinde kavak tarafından düzenlendi

[ateistdusunce 0]

2 minutes ago, kavak said:

Tam anlayamadım.

Kendimizden yola çıkalım. Mesela bacağım çok fena kașınıyor, organlarım bana vücudumun bir bölgesinin sıkıntıda olduğunu söylüyor.

Şimdi istesem orayi kașıyabilirim, belki daha kötü olur, ya da inat edip kașımayabilirim, bu durumda belki kașıntı hemen sona erer. Belki de tam tersi olur.

Her halükarda vereceğım karara benim özgür irademin/bilincimin ne kadar katkısı var ?

Orantıya vurursak: 0%, 50%, 100% mü ?

 

 

%0

[kavak 0]

2 dakika önce, ateistdusunce yazdı:

%0

 

Yani programlanmıș bir robottan farkımız yok mu ?

O zaman tesadüfü ya da olasılıkları nereye koyacağız, bu tespit bunları da çökertmez mi ?

Haliyle programlanmıș evreni programlayanı da gündeme getirmez mi ? 

[ateistdusunce 0]

20 minutes ago, kavak said:

 

Yani programlanmıș bir robottan farkımız yok mu ?

O zaman tesadüfü ya da olasılıkları nereye koyacağız, bu tespit bunları da çökertmez mi ?

Haliyle programlanmıș evreni programlayanı da gündeme getirmez mi ? 

Evet programlanmış bir robottan farkımız yok.

 

Evren de sahte parçacık sıçramaları olduğu için gelecek bilinemez konumdadır. Ancak fizik yasalarına sıçrama yapam parçacıklar uymak zorunda olduğu için determinedir.

 

Tesadüf kelime anlamı bakımından insanlar için söylenmiş bir kelimedir. Fizik kuralları içinde tesadüfi bir hareket olamaz. Plank anından önce olan her sıçrama yada rastgele gerçekleşen sahte parçacık sıçramaları fizik yasaları çerçevesinde bizim için tesadüfi durumlardır hatta olasılık dışı durumlardır.

 

Olasılık için  fizikte dalga ve parçacık ikiliği gösteren atom altı parçacıkların tahmini momentunu öğrenmek adına yapilan söylemlerdir.

Mart 18, 2017 tarihinde ateistdusunce tarafından düzenlendi

[sağduyu 0]

Özgür irade yoksa, insanlar robotsa tartışmanın anlamı ne?

 

Akan bir su üzerindeki yaprağın, bir karıncanın ve bir insanın hareketleri, davranışları, etrafına verdikleri tepkiler arasındaki farka ne dememiz gerekiyor?

[Tuman Nogay 0]

Konu sahibi ateizm felsefesine göre tutarlı olursa cevap verebilirim.Yani şunları destekliyorsa ;

 

1.) Determinist ise 

2.) Özgür İrade yoktur diyorsa 

3.) İyilik,kötülük,ahlak vs... yoktur diyorsa, 

4.) İnsan = Biyolojik bir robottur  diyorsa..... 

 

Bunları savunarak tutarlı olursa karşı argüman koyabilirim. 

[Great Evil Beast 0]

Eyy Ateistler hadi bunu da aciklayin Allah bize irade verdi (!)

[sağduyu 0]

3 minutes ago, Great Evil Beast said:

Eyy Ateistler hadi bunu da aciklayin Allah bize irade verdi (!)

 

Kuran'a göre vermemiş, isterse doğru yola iletiyormuş, isterse saptırıyormuş.