Asiri Hizli Jetlerin Calisma Prensibi

[Manifold 0]

 

 

Niye? Fİlmde silah bir jet uçağı vardı Mach 5 filan. 15 dakkada Rusyadasın. Yöründeye çıkıp geri iniyordu. Yok mu gizli uçakları filan bilen. Öyle bi MHP'Li arkadaşım vardı (sonradan kafayı üşüttü), da gizli silahları filan çok iyi bilirdi (Feto okulundaki arkadaşları / hocaları filan anlatırmış).

Arkadasim su an zaten mach 5 degil mach 10 suratinde de hava araclari var . Ama insanli degiller . "Fighter Jet" kategorisinde degiller yani .

 

Yf-12 ve A-12 ucaklari var 80.000 feete kadar cikabiliyorlar . İnsanli en yuksek irtifa bunlarda .

 

Dedigim mach 10 sularindaki insansiz araclar zaten uzay sinirlarina kadar ulasabiliyor  .

 

[leonardo18 0]

 

Arkadasim su an zaten mach 5 degil mach 10 suratinde de hava araclari var . Ama insanli degiller . "Fighter Jet" kategorisinde degiller yani .

 

Yf-12 ve A-12 ucaklari var 80.000 feete kadar cikabiliyorlar . İnsanli en yuksek irtifa bunlarda .

 

Dedigim mach 10 sularindaki insansiz araclar zaten uzay sinirlarina kadar ulasabiliyor  .

 

 

- Bende öyle tahmin ediyordum.

 

 

Jet motorunun piri ingilizler (rolls royce). Mümkün olsa onlar çıkardı şimdiye uzaya herhalde. Motor yerine apartman boyunda roketler kullanmalarının bir sebebi vardır mutlaka. 

 

- Sebep şu olabilir: Roketlerle nükleer başlık taşıyabiliyorsun. Mach 5 - Mach 10'larda Manifold'un dediği gibi, yörünge sınırına kadar gidebiliyorsun. Da birden fazla insan veya uzaya malzeme filan taşıyorsan Uzay mekiğinden başka çare olmayabilir.

[seremın 0]

 

Filmde kalmaya devam et .

 

Abi şimdi anlamadım bu savaş jetlerini çok hızlı yapamaz mıyız?

[Manifold 0]

 

 

Abi şimdi anlamadım bu savaş jetlerini çok hızlı yapamaz mıyız?

Yapariz .

[leonardo18 0]

Ben hala bunun uzaya çıkmanın en iyi yolu olduğunu düşünüyorum.

[bilelim 0]

 

Yapariz .

Ama manevra yapamayız. E manevra yapamayan uçak da pek pratik bir savaş aracı sayılmaz.

 

Jet uçakları uçmayı sağlamak için atmosferdeki gazlara ihtiyaç duyarlar. Yani uçağı havada tutan şey kıçından çıkan gazlar değil, alt ve üst kanat profilleri arasında oluşan basınç farkıdır.

 

Savaş uçağı motorları, roketlerden farklı olarak, yanma için atmosferik oksijene ihtiyaç duyarlar, atmosfer incelirse oksijen de incelir, bu durumda yanma da olmaz. Yani uçağın yanında oksijenini de götürmesi gerekir ki, bu da ek iş demek.

[Manifold 0]

 

Ama manevra yapamayız. E manevra yapamayan uçak da pek pratik bir savaş aracı sayılmaz.

 

Jet uçakları uçmayı sağlamak için atmosferdeki gazlara ihtiyaç duyarlar. Yani uçağı havada tutan şey kıçından çıkan gazlar değil, alt ve üst kanat profilleri arasında oluşan basınç farkıdır.

 

Savaş uçağı motorları, roketlerden farklı olarak, yanma için atmosferik oksijene ihtiyaç duyarlar, atmosfer incelirse oksijen de incelir, bu durumda yanma da olmaz. Yani uçağın yanında oksijenini de götürmesi gerekir ki, bu da ek iş demek.

ABD 1964'de uzay sınırına yakın irtifada ucaklar uretebildi .

[leonardo18 0]

 

Ama manevra yapamayız. E manevra yapamayan uçak da pek pratik bir savaş aracı sayılmaz.

 

Jet uçakları uçmayı sağlamak için atmosferdeki gazlara ihtiyaç duyarlar. Yani uçağı havada tutan şey kıçından çıkan gazlar değil, alt ve üst kanat profilleri arasında oluşan basınç farkıdır.

 

Savaş uçağı motorları, roketlerden farklı olarak, yanma için atmosferik oksijene ihtiyaç duyarlar, atmosfer incelirse oksijen de incelir, bu durumda yanma da olmaz. Yani uçağın yanında oksijenini de götürmesi gerekir ki, bu da ek iş demek.

 

- İşte atmosferin bittiği yere kadar o makinenin kazanmış olduğu hız (Mach 5 Mach 6 filan deniyor) onu yörüngeye fırlatır diyorum ben. Hatta ayar yapsalar, 1-2 saat uzayda gezip dünyaya geri iner bence bunlar.

[bilelim 0]

 

 

- İşte atmosferin bittiği yere kadar o makinenin kazanmış olduğu hız (Mach 5 Mach 6 filan deniyor) onu yörüngeye fırlatır diyorum ben. Hatta ayar yapsalar, 1-2 saat uzayda gezip dünyaya geri iner bence bunlar.

 

yok. jet motoruyla mümkün değil bu, kalırsın havada kayık gibi, sonra da itmek gerekir.

[Bir Buçuk 0]

Klasik fizik ve merkezkaç kuvvetiyle ilgili birkaç şey karalayayım.

Bir dönüş esnasında, hareketimizin rotası değiştiği için bize bir eylemsizlik kuvveti etkir. Bu rota dairesel olursa adı merkezkaç kuvveti ve merkezcil ivme gibi kavramlar ortaya çıkıyor. Aslında manevra kabiliyetini en çok etkileyen faktörlerden biri de bu kuvvetler.

İnsanoğluna dünya üzerinde g.m kadar bir kuvvet etki eder. Aynı şekilde uçaklarda da manevra yapıldığında özellikle sert manevralar esnasında birkaç g büyüklüğünde kuvvetler etki edebiliyor. İnsanın da, uçağın da bu kuvvete dayanma gücü sınırlıdır. Çok zorlarsanız bayılmadan ölüme kadar birçok sonuçla karşılaşırsınız. Aynı şekilde uçak da zarar görebilir(genelde uçakların dayanım sınırları insandan çok daha yüksektir savaş uçağıysa)

Aynı iki insan düşünelim. Aynı büyüklükte g kuvvetine dayanabiliyorlar. Sr-71'in boş ağırlığı 3 F-16 kadar. Senaryomuzda F-16 1 birim hızla, SR-71 3 birim hızla hareket etsin. 1 mach 3 mach da diyebiliriz buna istersek. Merkezkaç kuvvetlerini eşitlersek(pilotlar aynıydı) :

(m.v^r)/r1=(3m.(3v)^2)/r2 diyebiliriz.

r2=27r1 olur.

Yani 3 mach hızdaki bir SR-71, yarım tur dönerken F16'nın çizeceği çemberin tam 27 katı bir çember çizer. Bu çok büyük bir oran. Yani F-16'dan 3 kat hızlı gitmesine rağmen tam 9 kat daha yavaş döner aslında

[Ten Ten 0]

Birde pilotların manevra durumunda bayılmaları var
 

 

[Manifold 0]

 

Klasik fizik ve merkezkaç kuvvetiyle ilgili birkaç şey karalayayım.

Bir dönüş esnasında, hareketimizin rotası değiştiği için bize bir eylemsizlik kuvveti etkir. Bu rota dairesel olursa adı merkezkaç kuvveti ve merkezcil ivme gibi kavramlar ortaya çıkıyor. Aslında manevra kabiliyetini en çok etkileyen faktörlerden biri de bu kuvvetler.

İnsanoğluna dünya üzerinde g.m kadar bir kuvvet etki eder. Aynı şekilde uçaklarda da manevra yapıldığında özellikle sert manevralar esnasında birkaç g büyüklüğünde kuvvetler etki edebiliyor. İnsanın da, uçağın da bu kuvvete dayanma gücü sınırlıdır. Çok zorlarsanız bayılmadan ölüme kadar birçok sonuçla karşılaşırsınız. Aynı şekilde uçak da zarar görebilir(genelde uçakların dayanım sınırları insandan çok daha yüksektir savaş uçağıysa)

Aynı iki insan düşünelim. Aynı büyüklükte g kuvvetine dayanabiliyorlar. Sr-71'in boş ağırlığı 3 F-16 kadar. Senaryomuzda F-16 1 birim hızla, SR-71 3 birim hızla hareket etsin. 1 mach 3 mach da diyebiliriz buna istersek. Merkezkaç kuvvetlerini eşitlersek(pilotlar aynıydı) :

(m.v^r)/r1=(3m.(3v)^2)/r2 diyebiliriz.

r2=27r1 olur.

Yani 3 mach hızdaki bir SR-71, yarım tur dönerken F16'nın çizeceği çemberin tam 27 katı bir çember çizer. Bu çok büyük bir oran. Yani F-16'dan 3 kat hızlı gitmesine rağmen tam 9 kat daha yavaş döner aslında

Peki hız ile manevra kabiliyetini dogru orantida yukseltemez miyiz ?

[haci 0]

 

Ben hala bunun uzaya çıkmanın en iyi yolu olduğunu düşünüyorum.

Jet uçakları ile uzaya çıkamazsın. Roket kullanmak zorundasın.

[malta erigi 0]

Asagidaki cevabı buldum. Özetle diyor ki, o agırlıktaki taşıtları dikey olarak atmosfer dışına taşımaya jet motorlarının gücü yetmez, roket gücüyle yarışamaz. 

 

 

Jet engines have a thrust to weight ratio of significantly lower than rockets. The GE90, which you mention below, has a TWR around 7; the Merlin engine's is around 90-100. You simply can't lift large additional structural masses vertically when using jet engines.

Additionally, that GE90 has a diameter of over 11 feet; you could fit one on the bottom of most rockets, or 2-3 on the bottom of a massive rocket like the Saturn V, but it wouldn't even take off. You certainly couldn't fit 8 or 9 of them on a vehicle the size of an Atlas or Falcon.

As a final point, air breathing engines really only operate up to about 40,000 feet; beyond that, the air becomes too rarefied to get enough oxygen to the combustion chamber. That's only 7 or 8 miles up. Rocket first stages usually burn to dozens of miles up. It would be seriously inefficient to build a complex, jet powered first stage, with large clusters of engines to provide power, to only lift you up a few miles before discarding it.

[Bir Buçuk 0]

 

Peki hız ile manevra kabiliyetini dogru orantida yukseltemez miyiz ?

 

Eğer sınırlayıcı faktör insansa, dayanabildiği g kuvvetini artırmak dışında bir yol yok.

Hız 2 katına çıkınca çizdiği daire 4 katına çıkar.

Tabi uçak hafifledikçe düşük hızlarda daha iyi manevra yapabilir. Yani hızla orantılı olmasa da daha yavaş olduğu durumlar için manevra kabiliyetini artırabiliriz, kanat yapısından ağırlığa kadar her şey etkiler onu.

[seremın 0]

Nasıl ?

[Bir Buçuk 0]

Cisim ne kadar hafif olursa dönerken o kadar az kuvvete maruz kalır.

[bilelim 0]

 

Cisim ne kadar hafif olursa dönerken o kadar az kuvvete maruz kalır.

 

Ama bu o cismin içindeki insan için geçerli değildir. İnsanın maruz kaldığı g ivmelenmesi sadece hızı (V) ile doğru, dönme yarıçapının karesi (r²) ile ters orantılıdır, büyük veya küçük bir cismin içinde oturup oturmaması farketmez.

 

Yani büyük bir uçağın gövdesi aynı hız ve aynı yarıçapta dönerken küçük uçağa göre daha büyük bir kuvvete maruz kalır.

Ama her ikisinin içindeki insan aynı "g" ivmelenmesine (ve merkezcil kuvvete) maruz kalır.

[anibal 0]

İşin iyice suyunu çıkarıp, konuya cevap yerien her şeyi yazmışsınız gene.

 

Jet motorları ikiye ayrılır: Hızlı ve çok hızlı.

 

Çok hızlı olanların, çok hızlı olma sebebi art yakıcıyla çalışmalarıdır. Ne iştir merak eden olursa, "Afterburner" neymiş bakabilir internetten.