Jump to content

Kırmızıya kayma


Recommended Posts

43 dakika önce, Sütlü Kase yazdı:

Aynı şey. 

 

Hmmm... Tam olarak aynı şey mi bir düşünelim... Sorun, aklımda kalan ışık ile seste oluşan doppler etkisi arasındaki farkı açıklayan bir makale idi ama nerede okuduğumu hatırlamadığım gibi tam olarak farkın ne olduğunu söylediğini de hatırlamıyorum.

 

Fakat hatırladığım, kaynağın hızının ışık hızına eklenmediğini söylediği. İyi de sesin hızı da kaynağın hızına eklenmiyor. Yani yaklaşan arabanın korna sesi de bize daha hızlı ulaşmıyor. O halde yanlış hatırlıyorum, orada ışık ile ses arasındaki başka bir farktan bahsediyordu, aklımda yanlış kalmış olmalı.

 

Yani düşündüm ben de ışıktaki doppler etkisi ile sesteki doppler etkisi arasında bir fark bulamadım. Orada neden bahsettiğini hatırlayamayışım kötü oldu, merak ettim neydi şimdi... :D Neyse mutlaka ışığın dalga/parçacık ikilemine karşılık sesin net şekilde dalga olduğu hakkında bir yazıymıştır... Ancak bunu doppler etkisine nerden bağlıyordu onu bir hatırlayaydım!

Link to post
Sitelerde Paylaş
2 saat önce, democrossian yazdı:

 

Fakat hatırladığım, kaynağın hızının ışık hızına eklenmediğini söylediği. İyi de sesin hızı da kaynağın hızına eklenmiyor. Yani yaklaşan arabanın korna sesi de bize daha hızlı ulaşmıyor.

 

Zaten basit bir düşünce deneyi ile de bunu fark edebiliriz. 

 

Sana doğru gelen benden uzaklaşan ve sirenleri öten bir ambulans düşün. 

 

Ambulansın bana doğru gelirken ki anlık bir fotoğrafını çek ve ilk dalganın bu anda oluştuğunu (sirenleri o anda açtığını) düşün. 

 

İlk dalga sana ve bana doğru yayılmaya başladı. Şimdi kareyi bir an ilerletip ikinci dalganın oluşmasını düşünelim. Araç bir miktar ilerleyeceği için sana doğru gelen yeni dalga ile eski dalga arasındaki mesafe, bana gelene oranla daha kısa olacak. Ancak ilk oluşan dalga, yani eski dalga sana daha önce varmayacak. Çünkü ambulansın hızı ile ilk çıkan dalganın bir alakası yok.....

 

Yok mu acaba ? 

 

Deneyi değiştirelim ve bir cevap arayalım. 

 

Saatte 15km/s hızla giden bir aracın üstünde iki kişi olsun ve ellerinde özdeş birer çanta tutuyor olsunlar. tam t=0 anıda aracın önünde ve arkasında araca, 100m uzaklıklıktaki kişilere çantaları aynı anda ve araca göre aynı hızda atarlarsa. Bu iki kişiden hangisi çantayı önce yakalar veya aynı anda mı yakalar ? 

tarihinde Sütlü Kase tarafından düzenlendi
Link to post
Sitelerde Paylaş

Çantalara filan gerek yok yahu, sesin hızı niye artsın da zaten? Kütleli cisimleri söz konusu edersek hızları artar. Örneğin bir uçaktan atılan makineli tüfek mermileri sabit bir makineli tüfekten gelenden daha hızlı gelirler, çünkü uçağın hızı mermilerin hızına eklenir.

 

Örneğin tüfekle vurulan bir kişi tüfeğin sesini duyamaz zaten de! Fakat kurşunun ıslığını da duyamaz! Çünkü mermi sesten önce gelmiş olur. Ses hızı merminin hızına eklense, kurşunun gelirken çıkardığı ıslığı duyardı tüfeğin patlamasını duymasa bile! Kurşun kendi ıslık sesini geçer gider. Kurşun ıskalarsa mermi geçip gittikten sonra ıslığı duyulur. Ben duydum biliyorum çünkü mermi ıslığını. Lanet bir sestir ve sinir bozucudur. Mermi dönerek geldiği için değişik bir ses çıkarır. Bu ses mermi üzerinde namludan çıkarken meydana gelen yiv izlerinden kaynaklanır. Tabii merminin biçimi tam aerodinamik de değildir, o da var. Aslında dünyanın en güzel sesi çünkü hayatta kaldın bu sesi duyduğun için! :D  

 

Hızı azalmış yere süzülen mermi ıslık yerine tipik bir fır fır sesi çıkarır. Çünkü merminin ekseni etrafındaki dönüşü bitmiş ve mermi takla atmaya başlamıştır. Bu ses ürkütücü değildir, çünkü isabeti pek zarar vermez.  Bu fır fır sesini de bilirim. Bu çok iyi bir sestir, çünkü bir kilometreden filan ateş ediliyor. Bu iyi haber! :D

Link to post
Sitelerde Paylaş
  • Konuyu Görüntüleyenler   0 kullanıcı

    Sayfayı görüntüleyen kayıtlı kullanıcı bulunmuyor.

×
×
  • Yeni Oluştur...