YAŞAMIN ANLAMI

[haci 0]

Bir saat önce, SUPERULLAH yazdı:

 

Senin hayatının anlamı nedir, niçin yaşıyorsun? Şöyle bakalim uydurma mi değil mi?

 

Senden çıktığı halde muhtemelen bunun güzel bir soru olduğunun farkında değilsin. Bu soru bir insana sorulacak soruların güzelleri arasında yer alıyor.

 

Niçin yaşadığımı bilimsel olarak açıklayabilirim. O zaman uydurma olmaz. Bilimsel olur. Bilimsel olunca da bu yaşamın anlamı bana özgü olmaz. İnsanlığa özgü olur.

Uydurma değildir belki ama, dinlerin yaşama verdiği anlamdan çok farklı da değildir, yeterli de değildir. Çünkü bilimsel düzeyde her canlı için yaşamın anlamı aynıdır. Hepsi aynı mekanizma ile doğmuşlardır. Ateistler olarak biz yaşamda diğer ateistlerle paylaştığımız bir anlam aramıyoruz. Ateist yaşamda öyle bir anlam yok zaten. Biz her ateist için spesifik bir anlam arıyoruz. Bu öyle bir anlam olmalı ki bir benzeri ya da aynısı olmasın. Bir doktorla bir çoban aynı anlamı paylaşmasın. Hatta iki çoban aynı anlamı paylaşmasın.

Ben yalnız kendi hesabıma yaşama bir anlam verebilirim. Sen de o anlamı kendi hesabın için vermelisin. Benim yaşama vereceğim anlam, senin yaşama vereceğin anlamla bağdaşmayabilir. İnsanlar arasındaki ilişkiler onların yaşamına çeşitli anlamlar kazandıracaktır. Bu ilişkilerin ne kadar karmaşık oldukları anımsanırsa, yaşama verilen anlamların da o kadar karmaşık ve çeşitli oldukları anlaşılır.  Önce uzun uzun düşün ve yaşama verdiğin anlamı belleğindeki dehlizlerden bul, çıkar. Ondan sonra yukardaki soruyu kendine bir kere daha sor. Buna ne gerek mi var? Sen kendi yaşamının bir anlamı olmadığını sanıyorsun. Yanılıyorsun. Sen niçin yaşadığını şimdiye kadar hiç düşünmemişe benziyorsun. 

Biraz düşünürsen o yaşamda daha önce farketmediğin bir takım anlamların olduğunu göreceksin. Uydurma mı onlar? Sen nesin? Gerçek misin, değil misin?

 

[hulas 0]

Güzel bir yazı Hacı ağabey... Eline, aklına sağlık...

 

Yaşamın anlamı konusu çok karmaşık ve felsefi bir konu. Ben de bu işlerin uzmanı değilim, benim boyumu çok aşar ama hiç haddim olmayarak şöyle bir yorumda bulunmak istiyorum:

 

Hayatın bizatihi anlamı yoktur. Yani bütün insanları topluca kapsayan, tartışmasız, "yüce" bir anlamı yoktur. Bireyler tek tek kendi hayatına kendince bir anlam kattığını düşünebilirler. Veyahut ilahî bir anlama sığınmaya çalışarak tutunacak bir dal arayabilirler. Hayatlarını ulvi bir anlama sahipmiş gibi devam ettirebilirler. Fakat bence bu bir yanılsamadır, kendini kandırmadır, yapay bir keşiftir. Anlamsız bir şeyin anlamlıymış gibi algılanması da pekala mümkündür sonuçta, öyle değil mi? Nitekim insanların çoğu da
zaten böyle yapmakta, (sizin de dediğiniz gibi) yaşamda anlamı aramakta ve her seferinde de onu bulmaktadırlar.

 

Peki insanlar neden sık sık anlam krizine girip intihar etmiyorlar? Özellikle de bütün ateistler intihar mı etmeli? Bu soru bir anda akla gelmektedir. Buna cevabım şöyle:

 

Hayata bir anlam katsanız da katmasanız da intihar etmeniz çok zordur!

 

Çünkü, hayatta kalmanın (intihardan kaçınmanın) 2 büyük motivasyonu var:

 

1) Ölüm denilen hadiseden (yani belirsizlikten, meçhulden) "içgüdüsel olarak" çok korkmak
2) Yaşamdaki ayrıntılardan haz almak

 

Kısacası; korku içgüdüsü ve zevk duygusu, insanları bu anlamsız dünyada (veyahut kimilerince "sahte anlamlar" katılmış dünyada) her şeye rağmen hayatta tutmaktadır. Bu iki içgüdü ve duygu, insan vücuduna büsbütün egemen olmasaydı, toplu intihar vakalarına sık rastlanırdı diye düşünüyorum. Hayatını anlamlı zannedenler de aslında bu iki içgüdü ve duygudan dolayı intihardan geri durmaktadırlar. Yoksa hayatlarına kendince (yüce ve ilahî) bir anlam katmış oldukları için değil... Şayet bir anlam katmamış olsalardı da zaten gene kolay kolay intihar edemezlerdi!

 

Not 1: Filozof Albert Camus, "intihar meselesi" üzerine takıntılı biçimde çok kafa patlatmış bir insandır diye biliyorum. O'nun görüşlerine de bakmak lazım...

 

Not 2: Yaşamın anlamı konusu gerçekten de çok karmaşık bir konuymuş! Bu kısacık iletiyi yazarken bile çok zorlandım!