Geta

Bankasız ülke olur mu? Faizsiz banka olur mu? Faizsiz bankacılık adı altında sunulanlar da bir kandırmaca değil mi? İslam iyi ama Müslümanlar onu doğru temsil etmiyor ile sosyalizm iyi ama sosyalistler onu doğru temsil etmiyor savı arasında temelde pek bir fark yok. Bütün ideolojiler böylelikle yüceltilir. Gerçekte uygulanabilirlikleri yoktur ama hep bir özlem vardır. Geniş halk kitleleri de bu yolla kandırılır, sömürülür. Yazık ki geri kalmış toplumlarda bu pazarlama işi rağbet görür ve hep bir umut olarak sunulur. Kimi gerçekten buna inanır kimi buradan beslenir. Siz ülke olarak Batı karşısında yenilmiş ve bunun çarelerini bulmak için özeleştiri yapacakken, bazı aklıevveller çıkar ve der ki, kendi değerlerimizden koptuğumuz için bunlar başımıza geldi! Bu görüş hemen müşteri bulur. Denenmişi defalarca denemeye devam edersiniz… Başında bir insan bulunduğu sürece ve asla mutlak bir eşitlik de sağlanamayacağına göre her sistem arıza üretmeye devam edecektir. Mesele, çıkan arızalara çağdaş çözümler bulabilmektir. Hiçbir sistem, hiçbir düzen kusursuz olmadığı gibi kurtarıcı da değildir. Siz krallık düzeninde de refah içinde yaşayabilirsiniz. Hastanızı tedavi ettirebilir, çocuğunuza eğitim aldırabilirsiniz. Dünyada bunun örnekleri de vardır. Demokrasiyle yönetilen bir ülkede ise krizden krize koşup duran bir halk tablosuyla karşılaşabilirsiniz. Bugün Avrupa’da bazı ülkelerde bir türlü hükümetler kurulamıyor, ekonomik krizler de derinleşmeye devam ediyor. Beri yandan Irak ve Suriye’de krallığın gücü azaltılmış (görece) fakat kaos daha da artmıştır. Elbette bu bir süreç olabilir ancak yeni bir düzenin tesisinde demek ki halkın da buna hazır olması gerekiyor. Hep bir kurtarıcı lider ya da düzen özleminde olanların hayal kırıklığı yaşamaları kaçınılmazdır. Bir dönem yasaklardan şikayet edenler, en büyük yasakçı oldular. Bu kaçınılmazdı ve öyle de oldu. Çünkü onlar da kendi düzenlerini kurdular. Başarısızlığın olduğu yerde baskılar artırılarak bu başarısızlık gizlenmeye çalışılır. Sorunlara çözümler bulunmadığı/bulunamadığı için daha çok ideoloji vurgusu yapılır, milliyetçi söylem artırılır, “hain” avına çıkılır, düşmanlarla mücadele vurgusu öne çıkartılır. Böyle bir ortamda ne rejimin adının bir önemi vardır ne de iş başındaki kişilerin seçilerek bu göreve gelmelerinin. Tabii önemi yoktur derken bu sorumluluk halkın da üzerindedir. Sistem eleştirisi ya da yeni sistem özlemlerini doğuran nedenler halktan bağımsız değildir. Yöneticiler kötü, halk iyi ya da sistem kötü halk iyi… (mi?)

Hasan Bey k.çınızdan birim uydurup sonra da “dilim demedim birim dedim”e getiriyorsunuz. Sizin “dilim” demediğinizi biliyorum. Gündüz diye bir birim de yoktur zaten! Gündüz de gece de bir birim değildir. Dilim eşit olmak zorunda değildir. Birim değişmez, sabittir! Bir gün 24 saattir, bu bir birimdir. Saniye birimdir, dakika birimdir, saat birimdir. Bir ay 30 gün olarak hesaplanır. Ama “gündüz” birim değildir, çünkü 12 saat olarak hesaplanmaz. Bu yüzden oruç vaktinin tam olarak ne zaman başladığı her zaman ilahiyatçılar arasında tartışma konusu olmuştur. Fakat şimdi konumuz bu değil. Ben yukarıdaki sorularıma rasyonel cevaplar verilemeyeceğini söyledim, siz verilebileceğine hükmettiniz; ben de peki süre “rasyonel” olmasaydı, mesela akşam değil yatsı vaktinde iftar edilecek denseydi oruç tutmayacak mıydınız diye sordum. Diyorsunuz ki, şarta bağlı tavır sorgulaması rasyonel olamaz. Hasan Bey, çocuğunuz olmasa ve ben de ‘çocuğunuz olsaydı baleye gönderir miydiniz’ diye sorsam, bu sorunun pekâlâ rasyonel bir cevabı vardır. Çocuğumuzun olmaması, sizin veya benim fikrimin de olmayacağı anlamına gelmez. Bu sorulara cevap vermeye engel değildir. Müctehitler hiç olmadık sorulara da cevap aramışlardır. Eşcinsel bir oğlunuz olsa ne yapardınız sorusunun cevabı, iyi ama benim eşcinsel oğlum yok ki değildir! Bu, ‘deprem başınıza gelirse ne yaparsınız’ sorusuna ‘iyi ama hiç başıma deprem gelmedi ki’ demek gibidir. Fakat iletinizden de anlaşıldığı üzere Allah’ın her emrine razısınız. “Domuz etinin yasaklanmasında hangi ‘rasyonel birim’ baz alınmıştır?” soruma da arzu ederseniz cevap verebilirsiniz…

Son soruma cevap vermediniz ama ben şunu anladım: Rasyonel bir zaman dilimi belirlendiği için oruç tutuyorum, yatsıya kadar tutulması emredilseydi tutmazdım! Domuz etinin yasaklanmasında hangi “rasyonel birim” baz alınmıştır?

Yatsıya kadar olsaydı tutmayacak mıydınız?

Hasan Bey öncelikle selam. Tabii bu arada tüm dostlara selam.. Hasan Bey, yine getirdiğiniz izahların hiçbir karşılığı yok maatteessüf. Bir şey gerekçesiz olur mu? Gerekçesi olmalı elbette. Fakat neden-sonuç ilişkisi rasyonel durumlar için kurulabilir. Yani ancak bu durumların mantıklı bir temellendirmesi yapılabilir. Oruç neden tutulur sorusuna mantıklı bir cevap verdiniz diyelim; neden 30 gün (eğer 30 günse), neden akşama kadar, neden... Neden namaz 5 vakit, neden akşam namazının farzı 2 rekat, neden... Bu sorular uzar gider. Bu soruların toplam bir cevabı vardır: Allah böyle istediği için! İstediği de demeyelim "emrettiği" için. Rasyonel bir izah getirmeye çalışmak beyhudedir. Örneğin kurban neden kesilir?.. Bu durum yasaklarda da geçerlidir: Domuz eti yemek neden haramdır? Sahi neden? @anibal “sebep” ile “gerekçe” arasında nasıl bir fark var, doğrusu bunun üzerine hiç düşünmemiştim. Eskiler gerekçe yerine “esbabımucibe” derlerdi. Sözlüklerde de bu iki sözcük açıklanırken birbirlerinin yerine kullanılır. Ama sizin verdiğiniz örnekler yine de düşündürücü. “Turuncu mercimeğe neden kırmızı mercimek deriz?" diye bir soru okumuştum bir zaman önce. “Neden kırmızı deriz” ile “kırmızı dememizin gerekçesi nedir” sorularının cevabı farklı mıdır? @haci senin “dil”e merakını bildiğim için bu soruyu sana da sormak isterim: Turuncu mercimeğe neden kırmızı mercimek deriz, neden bu şekilde adlandırmış olabiliriz?